คำชี้แจง การปรับปรุง
...................ผมแต่งนิราศเมืองเหนือไว้เมื่อปี 2533 ขณะเป็นครูที่โรงเรียนศรีสงครามวิทยา อำเภอ วังสะพุงจังหวัดเลย ต้นฉบับหายหมด เหลือแต่ที่นำขึ้นเวบไซท์ ซึ่งเป็นไฟล์ภาพสกุล .jpg กำลัง
จะนำมาปรับปรุงแก้ไขและพิมพ์ใหม่ คงใช้เวลาหลายวัน เพราะเขียนไว้ยาว เลยขอพื้นที่เวบบลอก
คุณยายธนัญธรว่า ถ้าพิมพ์ได้ยาวหน่อย จะเอามาโพสให้อ่านเล่น จบแล้วก็เอาออก อ้อนิราศเรื่อง
นี้แต่งด้วยโคลงดั้นวิวิธีมาลีช่วงนั้นกำลังฝึกแต่งโคลง มีข้อสังเกตคือ
...............รูปแบบแผนผังเหมือนโคลงสี่สุภาพ ตัดจำนวนคำวรรคสุดท้ายบทออก 2 คำ บังคับเอก
เจ็ด โทสี่ เหมือนเดิม โคลงสุภาพวรรคสุดท้ายบทมี 4 คำ วิวิธมาลีจะตัดออกสองคำ และให้ย้ายคำโท
ไปไว้วรรคหน้า ทำให้มีคำโทคู่ในบาทที่ 4 วรรคแรก โคลงดั้นบาทกุญชร และโคลงกลบทต่าง ๆ ที่
วรรคสุดท้ายบทมี 2 คำ จะมีคำโทคู่ลักษณะเช่นนี้ด้วย ข้อสังเกตอีกอย่างคือการส่งสัมผัสคำโทจาก
บาทที่สองไปบาทที่ 4 ปกติรับด้วยคำที่ 5 โคลงที่มีคำโทคู่มักจะรับด้วยคำโทคำที่ 4
ขุนทอง ศรีประจง
(13-ก.ค.-59 คำนำครั้งแรก)
คำชี้แจงครั้งที่ 2
............หลังจากพยายามแกะโคลงนิราศเมืองเหนือ ที่เหลือแต่ภาพสแกน ก็ทำเสร็จ 380 คำโคลง
ตรวจทานดูอีกครั้งพบว่า มีข้อบกพร่องมากมายในเรื่องแผนผังบังคับ เพราะริแต่งโคลงวิวิธิมาลี เลย
ส่งสัมผัสคำโทไปคำที่ 5 บาทที่ 4 เรื่อยเลย นั่นเป็นผังโคลงสี่สุภาพธรรมดา เลยเอาแผนผังของโคลง
วิวิธมาลีมากาง ตรวจทานทุกบท ก็คิดว่าตรวจครบ เป็นโคลงวิวิธิมาลี้ทั้ง 380 บท ใช้เวลากว่าสอง
สัปดาห์ครับทั้งพิมพ์ใหม่และตรวจทาน เสร็จเมื่อ 18 มกราคม 2561 เอาลงบลอก 21 มกราคม
2561 บลอกเดิม จะลบออก จึงบันทึกช่วยจำไว้ครับ
ขุนทอง ศรีประจง
21 มกราคม 2561
...........กระผมมึนกับแผนผังโคลงดั้น จำสับสนกันบ่อย ยิ่งไปเจอตัวอย่างที่ลอกผิด ๆ มาเสนอในอินเตอร์เนต ยิ่งทำให้ น่าเวียนหัว เลยไปจับเอาแผนผังจากเอกสารหลักภาษาไทย มาทั้ง 4 แบบ มากางเทียบกันไว้ จะได้เห็นข้อแตกต่างกัน โคลงนิราศเมืองเหนือ กระผมตั้งใจให้เป็นโคลงดั้นวิวิธมาลี แต่ตอนตรวจทานพบว่า เป็น บาทกุญชรปนอยู่จำนวนมาก เลยเอาแผนผังมากางแล้วปรับแก้ไข แผนผังนี้เอามาช่วยเวลาสงสัยครับ
โคลงนิราศเมืองเหนือ เพจที่ 1 (1-124 บททั้งร่าย)
---------------------------------
---------------------------------
1. ศรีสิทธิมัตถุ สุคตัสสประณต องค์สุคตศาสดา นบธรรมาปิฎก ยอยกสงฆ์เคารพจบ จรดเกศนอบน้อม พร้อมด้วยธูเทียนทอง ปองยึดเป็นสรณะ อรหังสัมมา นบบิดามารดร ขอพรจงสฤษดิ์ ประสิทธิ์สมประสงค์ ข้าจำนงลิขิต ต่อติดคล่องขีดเขียน พูเพียรอย่าทดท้อ กล่าวกลอนก็จงจบ ครบกระบวนเรียบร้อย อุปสรรคแม้น้อย อย่ามี
| 2. อยุธยายศยิ่งล้ำ | เลิศเลอ | ||
| ชนชื่นชมบุรี | ล่มฟ้า | ||
| จบดินยิ่งยากเจอ | จบเท่า | ||
| ขอผ่านมิกล้าเอื้อน | เอ่ยชม | ||
| 3. เมียงมองทางท้องที่ | ถิ่นเนาว์ | ||
| วังสะพุงนิคม | เขตแคว้น | ||
| งดงามยิ่งขุนเขา | ควรชื่น ชมแฮ | ||
| ชนไม่เคยแร้นแค้น | ขัดสน | ||
| 4. ภุหลวงมรกตตั้ง | เติมนาม | ||
| พูนเพียบพิศพฤกษ์พน | พรั่งพร้อม | ||
| ยูงยางยิ่งยอดยาม | ยลเยี่ยม | ||
| แหรห่างหาดล้อมห้วย | หากเห็น | ||
| 5. พิศพรรณบุปผชาติชั้น | ช่อชม | ||
| สายหยุดยิ่งยามเย็น | ยั่วแย้ม | ||
| จิกจวงจั่นจันทน์ดม | ดูดดื่ม ใจนา | ||
| บัวอิ่มดังแก้มน้อง | นาชม | ||
| 6. ชลธีไหลหลากล้น | แลลาน | ||
| ตกตาดผาภิรมย์ | รื่นเร้า | ||
| มัจฉาว่ายแหวกธาร | ทุกที่ | ||
| เยือนเยี่ยมยังเศร้าสร้อย | โศกหาย | ||
| 7.สิงสาราสัตว์นั้น | นานา | ||
| หมู่เม่นหมีหากหลาย | หมู่ช้าง | ||
| กระทิงคู่เลียงผา | ผยองเผ่น | ||
| งามกิ่งกวางบ้างเก้ง | แกว่งเขา | ||
| 8. ภูหอดูดั่งห้อง | หอรัก | ||
| ฟังว่ามีนางเนาว์ | หนึ่งน้อง | ||
| ผมหอมหล่างามพักตร์ | ภักดิ์ยิ่ง | ||
| คอยพี่คืนห้องน้อย | นั่งรอ | ||
| 9. แผกพันธุ์พิศพุ่มไม้ | มากมี | ||
| บุปผชาติงามละออ | อวดอ้าง | ||
| ภมรชื่นชมสี | แสวงกลิ่น | ||
| คอยคู่คลอค้างเคล้า | คลุกคลี | ||
| 10. ผาพุงอีกถ้ำหนึ่ง | เมืองเฮา | ||
| งามยิ่งเทพเสกศรี | สง่าล้ำ | ||
| งามงดแง่หินเงา | งามเงื่อน เงินแฮ | ||
| งามยิ่งในถ้ำย้อย | หยาดหิน | ||
| 11. ผาสิงห์สมชื่อถ้ำ | เถื่อนงาม | ||
| ผองพุ่มไพรพรหมินทร์ | ท่านสร้าง | ||
| บุษบาเบ่งบานตาม | ตรึงติด ใจนา | ||
| รวยรื่นกลิ่นต้างแต้ว | ต่อใจ | ||
| 12. งดงามทุกที่แท้ | ถ้ำทอง | ||
| พิสัตว์ขามไข | เขตถ้ำ | ||
| วิจิตรยิ่งคนจอง | จดจ่อ ชมแฮ | ||
| ฮามฮ่องหินล้ำล้วน | หากงาม | ||
| 13. ยังมีอีกมากพ้น | พรรณนา | ||
| ถ้ำพระผาบิ้งตาม | แต่รู้ | ||
| ถ้ำน้ำดั่งเทพพา | พรหมเสก | ||
| เพียงพบทุกผู้ร้อง | รื่นรมย์ | ||
| 14. นานาน้ำตำต้อง | ตาดผา | ||
| หลายแหล่งเลียบเลาะชม | ชื่นได้ | ||
| สายธารต่างตรึงตรา | ชวนตื่น ใจนา | ||
| งามยิ่งยามใกล้เกื้อ | กล่อมขวัญ | ||
| 15. สมบูรณ์คำว่าไว้ | วังสะพุง | ||
| เป็นหนึ่งในเลยสรรพ์ | ถิ่นนี้ | ||
| เกริกเกียรติเลื่องลือคุง | ขอบโลก | ||
| หลายสิ่งชวนชี้เกื้อ | ชื่นชม | ||
| 16. ไพรสณฑ์มากมิ่งไม้ | มวลมี | ||
| หลายแห่งไพรนิยม | ทั่วพื้น | ||
| แผกพรรณพุ่มขจี | จับจิต | ||
| เกาะแก่งธารตื้นน้ำ | ตื่นตา | ||
| 17. ขุนเขาเล็กใหญ่ตั้ง | ตระหง่านงาม | ||
| รายรอบขอบพารา | เลิศล้ำ | ||
| สายธารหลั่งไหลยาม | ยลยิ่ง งามแฮ | ||
| มากส่ำสัตว์ซ้ำสร้าง | สุขสรรพ์ | ||
| 18. ชุมชนอาชีพเกื้อ | เกษตรกรรม | ||
| ลงไร่นาขยัน | ยิ่งล้น | ||
| เศรษฐกิจรุ่งเรือนทำ | ทุกที่ | ||
| พืชไร่สวนพ้นเอื้อ | เอ่ยขาย | ||
| 19. เย็นชุมชนสั่งแก้ว | กอปรบุญ | ||
| ไตรรัตน์รุ่งเรืองภาย | แผ่นพื้น | ||
| รินรสแห่งธรรมคุณ | ควรค่า จริงเฮย | ||
| ศีลมั่นทานฟื้นเกื้อ | กล่อมใจ | ||
| 20. วัดวาชุมหมู่บ้าน | บานจิต | ||
| ชนสั่งกุศลไป | กอปรเกื้อ | ||
| ถือศีลเคร่งธรรมบิด | บังชั่ว | ||
| เสาะสั่งธรรมเอื้อให้ | เหมาะสม | ||
| 21. ทิวถนนติดต่อเกื้อ | กูลการ | ||
| ครบเขตคามนิคม | ถิ่นนี้ | ||
| สะดวกเสาะสืบสาร | แสวงส่ง | ||
| ไกลก็เหมือนชี้ใกล้ | แก่กัน | ||
| 22. เมินเมืองเรืองรุ่งแท้ | ทุกภาย | ||
| เรืองรุ่งสินเสกสรรค์ | สืบค้า | ||
| ผลิตผลเกษตรหลาย | เหลือหลาก | ||
| ขวักไขว่คนท้าซื้อ | กล่าวขาย | ||
| 23. ทางแลสะอาดสะอ้าน | คำชม | ||
| วายวุ่นรถมากมาย | ไม่ร้อน | ||
| ตามกฏน่านิยม | ยกย่อง | ||
| ชนช่างชอบต้อนยิ้ม | ต่อกัน | ||
| 24. ศรีสงครามนี่นั้น | นามสถาน | ||
| สอนศิษย์คุณครูสรรค์ | เสกให้ | ||
| ศิลป์ลือเลื่องเชิงชาญ | ชมทั่ว เมืองเลย | ||
| เกริกเกียรติเหนือไต้ล้วน | โด่งดัง | ||
| 25. โรงเรียนยลยิ่งย้ำ | เกริกไกร | ||
| รมย์รื่นรุกข์ร่มบัง | บดฟ้า | ||
| มาลีเบ่งบานไพร | พราวเพริศ | ||
| ชูช่อกลีบอ้าอ้าง | อวดภมร | ||
| 26 พระพายพัดแผ่วพริ้ว | พฤกษ์พันธุ์ | ||
| เสียงดั่งเสียงบังอร | อ่อนอ้อน | ||
| เซ็งแซ่ดั่งแตรสรรพ์ | เสนาะกล่อม | ||
| ซู่ซู่ใครร้อนร้อง | ร่ำไร | ||
| 27. ชมชลดาดาษด้วย | ดอกบัว | ||
| บานเบ่งแฝงฝังใบ | บอกใบ้ | ||
| มัจฉาแผกพรรณตัว | แตกต่าง | ||
| แหวกว่ายชวนให้ใกล้ | แก่งชล | ||
| 28. อาคารสวยสุดซึ้ง | เสกสม | ||
| ลำดับยิ่งยามยล | เลิศล้ำ | ||
| พิศเพียงมาดเมืองพรหม | พราวเพริศ | ||
| ตกแต่งทุกก้ำล้วน | รื่นรมย์ | ||
| 29. เอ็นดูเด็กต่างตั้ง | ต่อเรียน | ||
| เสริมส่งวิชชาคม | คลั่งไคล้ | ||
| แลศิลป์ยี่งขับเขียน | ขยันยิ่ง แลนา | ||
| ขันแข่งลุได้แล้ว | เลื่องลือ | ||
| 30. แถลงปางเมื่อครั้ง | คิดกัน | ||
| ทัศนศึกษาถือ | มาดหมั้น | ||
| ไปเหนือเมื่อสายัณห์ | เยือนเยี่ยม | ||
| ลืมว่างามนั้นแพ้ | แต่สวรรค์ | ||
| 31. หมวดสังคมคิดขึ้น | โครงการ | ||
| ชวนเพื่อนครูไปกัน | มากหน้า | ||
| นักเรียนยิ่งลนลาน | อยากเที่ยว | ||
| จองที่มิล้าแล้ว | เก่งเกิน | ||
| 32. วันยี่สิบแปดได้ | ดูเดือน | ||
| กรกฎพาเพลิน | พี่น้อง | ||
| สามสามศกมิเลือน | ลืมแน่ | ||
| วันที่พวกพ้องเต้า | ต่อทาง | ||
| 33. เพียบพลผองพวกพ้อง | พบกัน | ||
| หลายคู่หลายคนวาง | จิตได้ | ||
| ถามถึงเรื่องราวพลัน | พวกเล่า | ||
| สองทุ่มนัดไว้แล้ว | เสร็จสาย | ||
| 34. ราชันควงอ่อนอ้อน | อนันทา | ||
| เคียงคู่มิอาจหาย | เรียบร้อย | ||
| นำเด็กหนึ่งคันมา | เมียงม่าย แลนา | ||
| เซ็งแซ่ตัวน้อยน้อย | นี่นัน | ||
| 35. เสถียรเยาวลักษ์ล้ำ | ล่วงสมัย | ||
| สุดหล่อสุดสวยพลัน | เพียบพร้อม | ||
| คุมรถอีกคันไว | วายวุ่น จริงเอย | ||
| เด็กแข่งเพลงอ้อมแอ้ม | เอ็ดอึง | ||
| 36. สทธิกับน้องว่า | วิยะดา | ||
| สองอ่อนจับจูงดึง | ดุ่มดั้น | ||
| คุมรถติดตามมา | หมายมุ่ง | ||
| เด็กอย่าซนชั้นนี้ | รับรอง | ||
| 37. ถึงยามสามทุ่มแล้ว | ลีลา | ||
| อึงมี่นวลคะนอง | หนุ่มเหน้า | ||
| เด็กสาวส่งเพลงพา | เพลินยิ่ง | ||
| ลางส่งเสียงเศร้าสร้อย | โศกศัลย์ | ||
| 38. ลูกจ๋าคำท่านผู้ | ปกครอง | ||
| เทียวท่องอย่าดึงดัน | เดี่ยวดั้น | ||
| คำครูเชื่อคำตรอง | ตามนั่น นาแม่ | ||
| จับจ่ายออมนั้นแล้ว | จึ่งงาม | ||
| 39. คุณลูกทำละห้อย | โหยหา | ||
| คะแม่จักทำตาม | ว่าไว้ | ||
| มิเลือนแต่ตรึงตรา | ตรึงจิต | ||
| จากแม่โหยไห้ไห้ | ห่วงหา | ||
| 40. ลับตาสักครู่ได้ | ดูดี | ||
| เซ็งแซ่เพราะเพลงพา | ครึกครื้น | ||
| โศกหายห่างมามี | เริงร่า | ||
| สักครูยังสะอื้นไห้ | ห่างหาย | ||
| 41. ถึงกกเกลือค่ารู้ | คุณอนันต์ | ||
| ยาฆ่าพยาธิขาย | ต่างรู้ | ||
| ชุบสีก็ดำมัน | มีค่า | ||
| คนเล่าค่าสู้ล้ำ | หมากเกลือ | ||
| 42. ปากปวนเป็นหมู่บ้าน | บนเนิน | ||
| ปลูกพริกผักมะเขือ | ไร่ฝ้าย | ||
| พริกเล็กแต่เผ็ดเกิน | กินยาก | ||
| คนเผ็ดใช่ร้ายต้อง | เผ็ดดี | ||
| 43. ลุถึงขอนแก่นบ้าน | บอกคำ | ||
| พืชแก่นก็คือศรี | พืชสร้าง | ||
| คนคุณค่าคือธรรม | ถูกที่ | ||
| ปฏิบัติอ้างได้ | แก่นคน | ||
| 44. ภูกระแตก่อนกี้ | กล่าวขาน | ||
| ทึบป่าแปลงหายจน | แปลกเค้า | ||
| ทุกหนโล่งแลลาน | แหลกโล่ง แลนา | ||
| หมดป่าเห็นเศร้าล้วน | สลดใจ | ||
| 45. สนามบินบ่ร้อง | เรือบิน | ||
| สนามรักขาดรักไป | ป่วงบ้า | ||
| เรือเหาะห่างสนามภินทน์ | พลาดร่วง แลนา | ||
| รักห่างสนามล้าแล้ว | ร่วงโรย | ||
| 46. เมืองเลยฤๅกล้าล่วง | ลืมเลย | ||
| หลายท่านรอตามโพย | พ่วงไว้ | ||
| ขุนทองหนึ่งตามเคย | คนชอบ เทียวแฮ | ||
| เมียลูกมาได้ด้วย | ดั่งคำ | ||
| 47. ลดาวัลย์ว่าต้น | ตามมา | ||
| ส่งแม่เสร็จคงคืน | สู่บ้าน | ||
| ครบครันเริ่มไคลคลา | คอยเคลื่อน | ||
| ลาถิ่นเลยต้านถ้อย | ต่อกลอน | ||
| 48. เลยบุรินทร์ถิ่นนี้ | นานเนาว์ | ||
| เรียมร่ำจักจำจร | จากแล้ว | ||
| ยามไกลห่วงสองเยาว์ | ยังอ่อน | ||
| นกเหน่งลูกแก้วยั้ง | อยู่เรือน | ||
| 49. กาญจนาสั่งแก้ว | กลอยใจ | ||
| สองอย่าคิดแชเชือน | เฉื่อยเจ้า | ||
| การกิจช่วยกันไว | วอนว่า | ||
| ยามห่างอย่าเศร้าสร้อย | โศกตรม | ||
| 50. รอนแรมนิราศร้าง | เรือนนอน | ||
| เริงรื่นมิระทม | หม่นไหม้ | ||
| ภรรยานั่งเคียงกร | กุมนั่ม นุชแฮ | ||
| ลูกอีกคนได้ต้อย | ติดตาม | ||
| 51. จากมามิต้องคร่ำ | คิดครวญ | ||
| ครบคู่เคียงคนงาม | เงื่อนนี้ | ||
| จ๊ะจ๋าลูกชิดชวน | ชมเรื่อย | ||
| คุณแม่เชิญชี้เอื้อ | เอ่ยชม | ||
| 52. แถลงคราวนิราศร้าง | แรมไกล | ||
| สี่ทุ่มละเลยรมย์ | รื่นเร้า | ||
| เพราะเพล่งนั่งชมไฟ | ฟากฟั่ง | ||
| รถผ่านแนวเข้าข้าง | เขตเมือง | ||
| 53. ศาลากลางอยู่ซ้าย | สง่างาม | ||
| ศูนย์กิจการประเทือง | ถิ่นนี้ | ||
| ตำรวจนั่งแลยาม | ยังอยู่ | ||
| เคยต่อตามชี้แจ้ง | ราชการ | ||
| 54. โรงพยาบาลอยู่ข้าง | ขวามือ | ||
| เจ็บป่วยเคยลนลาน | รีบร้อน | ||
| พบหมอฉีดยาคือ | เข็ดขยาด | ||
| กลัวยิ่งสาวค้อนอ้าง | อดทน | ||
| 55. กลัวหมอกลับมักได้ | พบหมอ | ||
| กลัวเผดพบผีวน | วุ่นให้ | ||
| กลัวรักรักรีรอ | รักเล่น | ||
| กลัวท่านเมียได้ล้วน | แต่หงอ | ||
| 56. แขวงการทางที่สร้าง | ทำถนน | ||
| อีกซ่อมมิรีรอ | เรียบร้อย | ||
| ยวดยานวิ่งวกวน | ขับขี่ | ||
| ดียิ่งฝากถ้อยเอื้อน | เอ่ยชม | ||
| 57. กอมอศูนย์สบสร้าง | สามทาง | ||
| แยกหนึ่งหมายอุดม | ด่านซ้าย | ||
| เชียงคานนั่นพิศพลาง | แยกยุ่ง | ||
| อีกหนึ่งเรือนอ้ายนั้น | ออกมา | ||
| 58. ถึงทางสามแพร่งแล้ว | เรียมขำ | ||
| สามรักสบสาวครา | ก่อนกี้ | ||
| ลางสาวข่มเขาทำ | ทีท่า | ||
| งามแต่หนูนี้ท้า | ท่าทาง | ||
| 59. ยามยินยังนึกรู้ | เรื่องราว | ||
| คนเก่งนินทานาง | นิ่มน้อง | ||
| ลวดลายแม่คงพราว | รอบจัด | ||
| มิคู่ควรต้องให้ | แต่งเรือน | ||
| 60. ท่าแพแลท่าน้ำ | นองชล | ||
| งามท่ายามยลเยือน | เลิศล้ำ | ||
| ไหลมาผ่านไปกล | กงจักร | ||
| ดังท่าใจช้ำแท้ | จากกัน | ||
| 61. ไร่ม่วงมองม่วงไม้. | มากมาย | ||
| เคยเที่ยวมาเลือกสรร | ช่วยซื้อ | ||
| หวานนักยิ่งคนขาย | ขาวผ่อง | ||
| เห็นหนุ่มรุมตื้อน้อง | ติดตาม | ||
| 62. ถับถึงกอไร่บ้าน | บอกนวล | ||
| แนวไผ่เคยงดงาม | ก่อนนี้ | ||
| เขาถางถากไถพรวน | เพาะปลูก | ||
| เหลือแต่นามชี้ให้ | แม่ชม | ||
| 63. อีกถึงบางเสี้ยวใหญ่ | คะนึง | ||
| กาลก่อนงามคำคม | ค่าล้น | ||
| โลกสรรพ์สิ่งเลิศตรึง | ตราโลก | ||
| เกิดก่อมิพ้นเสี้ยว | แห่งกาล | ||
| 64. ตรองดูมีมากแท้ | ทันเห็น | ||
| วีรบุรุษนาน | เนิ่นแล้ว | ||
| เกิดแต่ชั่วยามเป็น | แปลกยิ่ง | ||
| กาลก่อเกิดแก้วได้ | ต่างวลี | ||
| 65. โพนป่าแดงแต่ครั้ง | ก่อนกาล | ||
| เคยนั่งเทศน์มัทรี | สนุกแท้ | ||
| บุญพระเวสส์สราญ | ชนชื่น | ||
| ถึงเหนื่อยมิแพ้สู้ | เสร็จสม | ||
| 66. เลยมาถึงโค้งผ่าน | ภูสวรรค์ | ||
| เพราะชื่อแต่อกตรม | หม่นเศร้า | ||
| รถราวิ่งเร็วพลัน | พลิกคว่ำ | ||
| นับศพเกินเข้าร้อย | สู่สวรรค์ | ||
| 67. นึกขำคำพีน้อง | แนะนำ | ||
| พึงก่อบุญมากสรรค์ | เสกไว้ | ||
| ดับชีพจ่องจิตจำ | สุคติ แลนา | ||
| พระท่านสอนให้สร้าง | จดจำ | ||
| 68. บุญฤๅแลบาปด้วย | ใดใด | ||
| เกิดก่อวิบากกรรม | เกิดแล้ว | ||
| บุญนำสุราลัย | ผลส่ง | ||
| นรกมิแคล้วต้อง | บาปนำ | ||
| 69. มิรอวิบากให้ | ผลมา | ||
| บุญบาปผลทุกกรรม | เกิดชี้ | ||
| ทำเสร็จส่งผลหา | นานเนิ่น | ||
| ชาวพุทธพึงลี้เว้น | บาปกรรม | ||
| 70. สานตมยามดึกแล้ว | หลับใหล | ||
| รถแล่นเพียงพบนำ | ผ่านพ้น | ||
| สามตมสุดหนาวใน | นคเรศ | ||
| ข่าวทุกวันต้นเค้า | แจกไป | ||
| 71. หนองเสือครางแม่แก้ว | งงงัน | ||
| วานพ่อบอกทำไม | แต่เค้า | ||
| เสือสางจึ่งครางมัน | มีเหตุ | ||
| ใยนั่นขะเจ้าแจ้ง | จักฟัง | ||
| 72. หนักจิตยากจักอ้าง | ขานไข | ||
| ยามแม่ปวดฟันพัง | ผุนั้น | ||
| ปวดนักยิ่งถูกไฟ | จุดจี่ แลนา | ||
| เสือปวดยากกลั้นได้ | จึ่งคราง | ||
| 73. คุณหมูฟังแล้วชื่น | ชอบใจ | ||
| บอกว่าจริงเสือสาง | แสบเขี้ยว | ||
| ปวดฟันยิ่งฟอนไฟ | ลามติด นาแม่ | ||
| เคยเจ็บยากเกี้ยวแก้ | ก่อกวน | ||
| 74. คิกคักเสียงเด็กน้อย | ขบขัน | ||
| นึกว่าหลับหนอนวล | นิ่มเนื้อ | ||
| เห็นเธอแข่งกันกรน | กราวลั่น | ||
| หลับบ่จริงเอื้อน้อง | แอบฟัง | ||
| 75. ภูเรือเหลือเชื่อแล้ว | เรือยนต์ | ||
| โตใหญ่เทียบเขาดัง | แบบนั้น | ||
| คำเขาว่ารูปกล | เรือคว่ำ | ||
| จึงกล่าวขานสั้นสั้น | เรื่องแปรง | ||
| 76. แก่งไฮใยชื่อนี้ | นึกดู | ||
| ฤๅเพราะหมากไฮแจง | แจกได้ | ||
| ไฮเกิดติดคลองคู | ติดแก่ง | ||
| จึงเอ่ยนามไว้อ้าง | แก่งไฮ | ||
| 77. โคกพิธฺโพธิ์แผ่ก้าน | สาขา | ||
| เย็นร่มโพธิ์บังใบ | สุขล้น | ||
| เย็นเงาร่มพุทธา | เย็นสงบ | ||
| เย็นจิตหลุดพ้นได้ | ห่างธุลี | ||
| 78. มาถึงแก่งแล่นแล้ว | เล็งแล | ||
| ใครแล่นเลียบนที | แก่งแหล้น | ||
| งูเงือกข่มรังแก | ขบกัด แลฤๅ | ||
| ฤๅแก่งมันแค้นตื้น | ตื่นกลัว | ||
| 79. หนองแซงใครบ้างชอบ | แซงเขา | ||
| ฟังว่าตีนผีมัว | มืดอ้าง | ||
| อีกพวกดื่มมากเมา | มักเก่ง | ||
| ยอดยิ่งพวกกว้างเส้น | เก่งเกิน | ||
| 80. โคกงามงามโคกนั้น | นามมี | ||
| เพียงแค่พุ่มไพรเนิน | แมกไม้ | ||
| คำคนถิ่นพงพี | แนวป่า | ||
| เกิดบนเนินได้อ้าง | โคกมา | ||
| 81.ถึงบางนามห้วยตาด | เหตุไฉน | ||
| ไหลหลั่งสายธารา | หลากล้น | ||
| พัดผ่านแผ่นไผท | ชลชุ่ม | ||
| สายจิตเย็นพ้นน้ำ | ฉ่ำชล | ||
| 82. เลยไปถึงด่านซ้าย | สุดแดน | ||
| ทัพด่านดูสายสนธิ์ | ศึกต้าน | ||
| ยากนักด่นรักแสน | ยากผ่าน | ||
| คนกวาพันล้านล้วน | ล่มลง | ||
| 83. เมืองเลยสุดเขตแคว้น | อำลา | ||
| สืบต่อเมืองเหนือตรง | ต่อนี้ | ||
| เขาสูงกีดมรรคา | คงยาก | ||
| ปีนป่ายยากชี้ล้วน | ช่องเขา | ||
| 84. หนทางแลลดเลี้ยว | วกวน | ||
| ลางแห่งหุบเหวเงา | แมกไม้ | ||
| ลมเย็นยิ่งหนาวจน | ใจสั่น | ||
| ฝนเริ่มโปรยให้ซ้ำ | ยิ่งเย็น | ||
| 85. เขาสูงชันยิ่งล้ำ | ล่วงถึง | ||
| แลล่างหากจักเห็น | ด่านซ้าย | ||
| งามไฟค่ำตะลึง | ลิงโลด | ||
| งามยิ่งเสียงว้ายร้อง | ช่างงาม | ||
| 86. ลางหนูเธอร่ำร้อง | ยินดี | ||
| ดูนั่นดาวมันตาม | ต่ำใต้ | ||
| มากมายหมู่ดาวมี | มวลมาก | ||
| เราอยู่สูงใกล้แล้ว | เขตสวรรค์ | ||
| 87. สงสัยหนูน้อยนั่ง | นับนาน | ||
| ไฟว่าดาวสำคัญ | ผิดแล้ว | ||
| มึนงงแน่นงคราญ | โงกง่วง | ||
| สักครูเงียบแจ้วแจ้ว | หลับลง | ||
| 88. ยามดึกยังฉ่ำชื้น | ชมดอย | ||
| รถวิ่งหนทางคง | คดเคี้ยว | ||
| คันหลังบ่เห็นคอย | คนึงอยู่ | ||
| จอดนิ่งรอเปรี้ยวแล้ว | ปากเป็น | ||
| 89. เสาะหาของขบเคี้ยว | คงมี | ||
| กรอบแกรบเลยคนเห็น | ต่อถ้อย | ||
| แอบกินแต่เดียวดี | ฤๅพ่อ | ||
| เสียงแม่หนูน้อยน้อง | เอ่ยขาน | ||
| 90. คอยกันครู่หนึ่งแล้ว | รถตาม | ||
| ทันที่รอเบิกบาน | บ่ช้า | ||
| พบพลันจึ่งสอบถาม | ถึงเหตุ | ||
| เขาว่ารถล้าต้อง | ต่างพลัง | ||
| 91. ครบครันควรเคลื่อนคล้อย | จากสถาน | ||
| มาดมุ่งเมืองเหนือยัง | อยุ่โพ้น | ||
| รอนแรมเร่มสราญ | เริงรื่น | ||
| ตาส่องดูโน้นนี้ | น่าภิรมย์ | ||
| 92. เมียงมองมาดหมู่บ้าน | บ่อโพธิ์ | ||
| กลางป่ากลางดงชม | ชื่นได้ | ||
| ดึกนักน่าโมโห | หาง่วง | ||
| หกทุ่มยังไร้เค้า | หลับลง | ||
| 93. คนเดียวยากหลับต้อง | ตื่นตา | ||
| หรีดหริ่งกล่อมไพรพง | ร่ำร้อง | ||
| พระพายแผ่วพัดพา | เพลินจิต | ||
| หนาวดั่งขาดน้องน้อย | หน่ายหนี | ||
| 94. บัดดลวับจิ้งจอก | กระโจน | ||
| เออนั่นขาวแวบมี | ผ่านหน้า | ||
| เด็กเด็กต่างตะโกน | ดังลั่น | ||
| นึกว่าหลับหล้าน้อย | หลับลวง | ||
| 95. นครไทยมืดครึ้ม | ค่ำคืน | ||
| เดือนดับดูดาวดวง | หม่นฟ้า | ||
| สายฝนชุ่มเย็นฝืน | แฝงยาก | ||
| หนาวยิ่งหนาวหน้าน้อง | หน่ายหนี | ||
| 96. เลยมามากหมู่ไม้ | มืดมัว | ||
| ลางแหล่งหุบเหวมี | มากล้น | ||
| แลลึกหวั่นหวาดกลัว | เกรงหล่น | ||
| เหวรักว่าพ้นได้ | ยากเย็น | ||
| 97. อรวรรณบ้นบ้าง | บอกเมา | ||
| ยามง่วงมึนงงเห็น | ร่ำร้อง | ||
| รถวนวิ่งบนเขา | ขมขื่น | ||
| ยาช่วยยังต้องแพ้ | เบื่อยา | ||
| 98. ชาติตระการร่มเกล้า | การศึก | ||
| ไทยรบลาวออกมา | เรียกร้อง | ||
| รุกแดนร่ำเรียกคึก | หาญฆ่า | ||
| ใครผิดถูกต้องสู้ | ศึกราน | ||
| 99. ศึกใดเทียมเท่าสู้ | ศึกใจ | ||
| สองนิ่มแขไขขาน | ต่อแต้ม | ||
| ฉันดีหนึ่งนงใย | ยึดมั่น | ||
| งามแม่ยามแย้มยิ้ม | จริตงาม | ||
| 100. อีกสาวยามใกล้ชิด | ชวนชม | ||
| งามแง่ชายชวนตาม | ติดน้อง | ||
| มืดมนมั่วภิรมย์ | เริงรื่น | ||
| เอาแต่จดจ้องเจ้า | จักชม | ||
| 101..สองสาวสองพ่ายแพ้ | พร้อมสรรพ | ||
| ชายชั่วพาล่มจม | จุมสิ้น | ||
| ครอบครัวแตกแยกพลัน | พบทุกข์ ถมแฮ | ||
| นึกว่าชนะดิ้นแล้ว | ยากจริง | ||
| 102..กลางดงนามหมู่บ้าน | บังเอิญ | ||
| พอตื่นมาเห็นติง | ง่วงแท้ | ||
| ดงดอนช่างจำเริญ | รมย์รื่น | ||
| มิแปลกพวกแพ้ไม้ | พิษคน | ||
| 103..ถัดมาเป็นบ้านแพะ | พึงใจ | ||
| รับเคราะห์แทนทุกชน | ชอบได้ | ||
| มวลบาปชั่วพิษภัย | แพะรับ แทนนา | ||
| คนเสาะแพะไว้ใช้ | ชอบหา | ||
| 104..ทองแสนขันแน่นแท้ | ทุกนาง | ||
| ผูกแน่นนยากมรรคา | หลุดพ้น | ||
| ขาดทองบ่มีทาง | ทานทัด นวลนา | ||
| ยากยิ่งแต่ต้นตั้ง | ต่อใจ | ||
| 105..เมืองตรอนเรียมผ่านแล้ว | เลยมา | ||
| เขาว่าทุเรียนใย | รสล้ำ | ||
| เลิศรสยิ่งยากหา | เห็นไม่ | ||
| สาวที่ตรอนซ้ำลี้ | ยากเห็น | ||
| 106..อุตรดิตถ์นั้น | คือท่า | ||
| เทียบรักหรือคงเป็น | แปลกแล้ว | ||
| รักเรียมจักจอดหา | หนแห่ง ใดฤๅ | ||
| วานท่านวลแก้วน้อง | รับไป | ||
| 107. รอนแรมถึงแพร่เข้า | เขตเวียง | ||
| เพียงชื่อชวนชื่นใจ | สร่างเศร้า | ||
| เมืองแพร่แพร่รักเพียง | เผื่อแผ่ | ||
| ใครคิดแพร่เจ้าให้ | บอกมา | ||
| 108..เวียนวนแวกพักใกล้ | เด่นชัย | ||
| เด็กเด็กตื่นดวงตา | ผ่องแผ้ว | ||
| ลงรถวุ่นวิ่งไว | วายวุ่น | ||
| จองสุขาแจ้วแจ้ว | แข่งกัน | ||
| 109..เสร็จกิจเสียงสั่งข้าว | ขาหมู | ||
| ลางสั่งก๋วยเตี๋ยวพลัน | พรั่งพร้อม | ||
| อาจารย์เที่ยวเดินดู | เด็กก่อน | ||
| เด็กเสร็จมาล้อมแสร้ง | สั่งกิน | ||
| 110..คุณหมูข้าวต้มเครื่อง | ครบครัน | ||
| คุณแม่มิยลยิน | ดั่งน้อย | ||
| นมจืดกล่องของฉัน | เชิญส่ง มาพ่อ | ||
| โลกกลับกันคล้อยให้ | บ่ฝืน | ||
| 111..พรำพรำฝนตกแล้ว | ลีลา | ||
| หมายมุ่งลำปางคืน | ค่ำได้ | ||
| แรมรอนเรื่อยเรียมมา | นานเนิ่น | ||
| ดึกดื่นจองไว้แล้ว | เวียงสถาน | ||
| 112..หมายชมสองเขตข้าง | ขอบทาง | ||
| ชันยิ่งรถคืบคลาน | ค่อยคล้อย | ||
| ลุถึงถิ่นลำปาง | แปลกยิ่ง | ||
| ไฟสว่างนับร้อยล้วน | หลากงาม | ||
| 113..มินานรถแล่นพ้น | ลำปาง | ||
| มืดมิดเลยสองยาม | เนิ่นแล้ว | ||
| ฝนโปรยปลอบนวลนาง | ไฉนแม่ | ||
| ฟังว่าผ่องแผ้วด้าน | หอบหาย | ||
| 114..มาถึงแล้วห้างฉัตร | เฉิดฉันท์ | ||
| ไฟส่องทางมิวาย | วุ่นว้า | ||
| เหวลึกหุบผาชัน | ชวนหวั่น ใจแล | ||
| เสียงคร่ำครืนฟ้าร้อง | เรียกฝน | ||
| 115..ชลธายามดึกแล้ว | หลากไหล | ||
| ทางชุ่มยากจรดล | ดุ่มดั้น | ||
| รถเราค่อยคลาไคล | คอยเคลื่อน | ||
| ลมพัดกระชั้นเข้า | ขุ่นใจ | ||
| 116..ดอยขุนตาลดึกแล้ว | เลาะมา | ||
| ตีสี่รถครรไล | เร่งร้อน | ||
| ปีนเขายิ่งยากครา | คืนค่ำ | ||
| นานเนิ่นเห็นก้อนล้วน | เกร็ดหิน | ||
| 117..ขุนตาลตาลค่าล้วน | หลากหลาย | ||
| สานหมวกตาลยลยิน | อยากได้ | ||
| ทำตอกจักสานขาย | มีค่า | ||
| ตาลเอ่ยคำให้ได้ | เหนื่อยหาย | ||
| 118..ขนมตาลหิวหากให้ | หอมหวน | ||
| ตาลหมักชวนเมามาย | ดื่มรู้ | ||
| มีนมันดั่งเหล้าชวน | ชิมบ่อย | ||
| ตาลเคี่ยวหวานสู้ได้ | เด็ดดวง | ||
| 119..ถึงตาลเป็นไม้แต่ | เต็มคุณ | ||
| คุณค่าคนทั้งปวง | ประโยชน์เกื้อ | ||
| อันคุณค่าคือบุญ | บอกบ่ง | ||
| บุญสั่งสมเอื้อสร้าง | สู่สม | ||
| 120..ดอยสูงปีนป่ายได้ | ดังหวัง | ||
| เพียรเพ่งพิศภิรมย์ | ถูกต้อง | ||
| กิจหนักพากเพียรยัง | ลุล่วง | ||
| ผลเผล็ดเพราะพ้องพร้อม | เพิ่งเพียร | ||
| 121..ถึงเขตแม่ท่าต้อง | ท่าคอย | ||
| รถหนึ่งคันลับเจียร | ต่างแล้ว | ||
| ฤๅแวะด่านตรวจพลอย | พลัดพราก แลฤๅ | ||
| ฤๅตกเหวแป้วข้าง | ปวดใจ | ||
| 122..หกโมงจอดหยุดยั้งยังคอย | ยังคอย | ||
| มูลเป็ดเหม็นกระไร | รุ่มร้อน | ||
| ลับแลลับแลพลอย | พลัดพราก กันฤๅ | ||
| ลูกตื่นออดอ้อนว้า | วุ่นวาย | ||
| 123..เด็กเด็กต่างตื่นแล้ว | ลางถาม | ||
| ใยบ่ลองส่งสาย | สืบเค้า | ||
| รอมาไม่มาตาม | ดีกว่า | ||
| เห็นเหตุหากเร้าร้อน | ช่วยสาง | ||
| 124..คนขับเขาค่อนให้ | หากตาม | ||
| อาจพลัดเพราะมีทาง | มากเส้น | ||
| ควรไปล่วงลองถาม | ถึงก่อน | ||
| หากบ่พบเต้นต้อง | ต่อไป | ||
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น