...........เขียนชีวประวัติด้วยกลอนแปด ลองดูจะทำได้ไหม ปรากฏว่ามันไหลไปได้เช่กัน เลยได้ชีวประวัติแบบยาวไม่รู้จบ คนอ่านอย่าสนใจว่าจะจบเมื่อไร เพราะมีเขียนต่อได้เรื่อย ๆ ครับ
ขุนทอง ศรีประจง
23 มิย.2562
วันที่เขียนสองบรรทัดนี้ครับ
วัยเด็กวัยเล่น | |
ทูเร นิทานัง อดีตกาล.................ครั้งหนึ่งนานจริงแท้แต่หนหลัง | |
ประมาณปีเก้าหนึ่งซึ่งเรายัง..........เป็นเด็กตั้งต่อเล่นมิเป็นการ | |
สักห้าขวบเช้ามาหาไม่เห็น...........แสนยากเข็ญอยู่เหย้าเขาเล่าขาน | |
โน่นเข้าวัดช่วยพระปัดกวาดลาน...แค่คิดอ่านเล่มเกมผองเพื่อนมี | |
มะค่าแต้เก็บไว้เต็มกระเป๋า...........เพื่อนก็เอามาเล่นเป็นวิถี | |
แข่งโยนแตกเอาหมากสนุกดี........มาเพื่อนซี้แข่งขันพนันมือ | |
จะเล่นหมาก ห้าเจ็ดเก้าเท่าไรหนอ..รอตกลงกันได้แน่แหละหรือ | |
วางหมากกองตรงกลางจัดแถวคือ..กำแพงชื่อตีแตกแถวกระดาน | |
เล่นตาห้าคนแรกเรียงห้าเม็ด........เสร็จคนสองวางต่อรอประสาน | |
คนที่สามถัดไปเป็นเสร็จการ........ขีดเส้นด้านหน้าแถวสักหนึ่งวา | |
ถัดไปอีกสองวาขีดอีกเส้น..........พวกลงเล่นตรงนี้ยืนชิดหน้า | |
มิล้ำเส้นมองไปแถวมะค่า...........ปั่นลูกหาแถวนั่นเป้าโยนกัน | |
สองนิ้วชี้คีบเคยลองปั่นคุณ.........ให้ลูกหมุนติ้วติ้วดีนักสรรพ์ | |
หมุ่นเก่งแล้วลองโยนไปแถวพลัน.ลูกเคยมันโดนแถวได้ยิ่งดี | |
ล้มเท่าไรเก็บไปเป็นของเรา.........ต่อไปเขาโยนมั่งตามวิถี | |
ลูกใครชิดโยนอีกรอบสองมี.........จากตรงที่ลูกตกนั่นปะไร | |
ครบทุกคนรอบแรกจบลงแล้ว.......ตรงแถวมีเม็ดเหลือทำไฉน | |
จัดเรียงอีกรอบสองแข่งกันไป......จนหมดได้ลูกมะค่าก็จบลง | |
จะเล่นใหม่ถามไหม่เท่าไรหนอ.....บางคนขอตาสิบตามประสงค์ | |
สิบก็สิบสามคนยังมั่นคง.............วงมะค่าเดิมพันสนุกดี | |
เข้าประถมยังเล่นไม่ยอมหยุด.......แต่เปลี่ยนชุดลูกใหญ่มิหน่ายหนี | |
มะค่าโมงลูกโตเล่นครานี้............ต้องไปที่ลานวัดสะอาดพลัน | |
ทั้งโล่งกว้างวางหมากสะดวกยิ่ง...โยนก็กลิ้งหมุนติ้วปลิวชวนขัน | |
กระทบแถวแตกกระจายสนุกกัน....มันจนลืมทานข้าวก็เคยมี | |
รำลึกถึงความหลังครั้งเยาว์วัย......ประมาณได้สิบขวบตามวิถี | |
๒ | ไปเรียนเจอวันเด็ก |
ยังมิเกิดวันเด็กยังไม่มี................เรียนอยู่ที่โนนสังวิทยา | |
ปีสองสี่เก้าแปดเรียนมอหนึ่ง........ยังตราตรึงเหตุการณ์นานนักหนา | |
ปีสองสี่เก้าเก้าค่อยมีมา..............เขาเรียกว่าวันเด็กยังงุนงง | |
ครูสั่งเข้าแถวเพลินเดินขบวน.......ประกาศชวนที่ว่าการจุดประสงค์ | |
ไปพบนายอำเภอเป็นมั่นคง.........จำได้ธงเขียวเหลืองของโรงเรียน | |
เขาถือคู่ธงชาตินำขบวน.............มิเรรวนเรียบร้อยสถิตเสถียร | |
ยืนนิ่งฟังโอวาทนับจำเนียร..........บ้างก็เพียรยืนหลับคำนับไป | |
โดนมะเหงกเคาะหัวกลัวก็ตื่น........กลับมายืนตรงบ้างยังสงสัย | |
เขกหัวกูอยากรู้มันเป็นใคร............ข้าเองใหญ่พอตัวไม่กลัวมึง | |
เสียงคุณครูประจำชั้นเพื่อนหัวร่อ...จำต้องหงอเงียบไปไม่กล้าอึง | |
โดนอีกทีสามคราเพื่อฮาตึง.........แถมโดนดึงหูเจ็บนี่กระไร | |
นานสักครึ่งชั่วโมงโอวาทจบ........ก็ถึงพบอิสระทำไฉน | |
ครูเขาปล่อยตามสบายชวนกันไป..กลับบ้านไงเจ็ดกิโลโถสุดเพลิน | |
มีทางลัดตัดตรงไปถึงบ้าน...........ลัดเลาะผ่านป่าไม้ดังเขาเขิน | |
พวกป่าไผ่เต็งรังมันเจริญ.............รกชัฏเกินชอบบุกสนุกดี | |
คล้องกะปอมตลอดทางช่างขยัน...เล่นติดพันชอบใจในวิถี | |
จนบ่ายคล้อยหิวข้าวทำไงดี.........ก่อไฟซีย่างกะปอมมากินกัน | |
เปิดห่อข้าวแจ่วบองของมีครบ......เป็นระบบมีประจำนำมาสรรพ์ | |
ผักกระโดนสะเม็ดเด็ดมาพลัน.......ฝาดรสมันอร่อยลิ้นกินคนเดียว | |
อิ่มบุกป่าล่าพร้อมกระปอมจับ......จวนค่ำกลับถึงบ้านพาลนึกเสียว | |
กลัวแม่ดุไถลกันทั้งวันเชียว.........แม่ยิ่งเฮี้ยวดุเก่งทำปากดี | |
พอดุเสร็จข้าวปลาหารพร้อม........แม่มิยอมให้หิวอย่ากลัวหนี | |
ดุด่าเสร็จได้กินเป็นทุกที.............มิเคยตีหวดลมข่มให้ดู | |
ช่วงเข้าเรียนมอหนึ่งที่โนนสัง......ไปพักยั้งบ้านยายอายอดสู | |
ยากปรับตัวทำไฉนมิใครรู้............มิมีครูสอนให้เด็กในเมือง | |
ต้องหาบน้ำใส่ตุ่มกลุ้มจริงนัก.......เดินไปตักสองกิโลโถนึกเคือง | |
ทำกิจบ้านการเรีอนมิได้เรื่อง........เขาว่าเปลืองข้าวน้ำช้ำนึกอาย | |
๓ | ชอบเล่นเกมหมากฮอส |
เก่งแต่เล่นเลิกเรียนมันเมามั่ว.......ชอบทำตัวไร้สาระมันกระหาย | |
ชอบเล่นหมากเกมกระดานดูวุ่นวาย..คุณผู้ชายในตลาดชอบเล่นกัน | |
เลิกเรียนผ่านยืนดูจนรู้หมด..........ฉลาดกฏกติกาจนน่าขัน | |
พอเขาว่างลองเล่นจนติดมัน........จึงติดพันอยากเล่นเป็นเจ้าครอง | |
เอาชนะผู้ใหญ่เกมหมากฮอร์ส.......มันสุดยอดลุงชอบตอบสนอง | |
เจอหน้าชวนเล่นหมากอยากจับจอง..แพ้เด็กต้องแก้มือเขาถือกัน | |
เลยต้องช่วยลุงแก้กันบ่อยบ่อย......เจ้าเด็กน้อยมีชื่อลือเล่าขัน | |
แพ้เจ้าเด็กมอหนึ่งนี่สำคัญ...........แต่เด็กมันเอาจริงไม่เบามือ | |
บางร้านยังยอมแพ้ไม่แก้แล้ว........โดนเพื่อนแซวกลัวเด็กมิกล้าหือ | |
เล่นจนเขาให้นามว่าเด็กดื้อ.........จนได้ชื่อแก่แดดรู้ทั่วกัน | |
เป็นเด็กบ้านเศรษฐีไม่ดีนัก..........มิรู้จักกิจบ้านงานเสกสรรพ์ | |
โดนบ่นว่านานาสาระพัน.............มินานวันต้องลามาเดินเรียน | |
เจ็ดกอมอไกลหน่อยพอทนไหว....เช้ามืดไปเดินเดี่ยวเทียวอ่านเขียน | |
เดินอยู่สองสามเทอมมีเพื่อนเพียร..รุ่นน้องเปลี่ยนชื่อเขาร่วมทางเดิน | |
๔ | เป็นเด็กวัดรู้จักทำงานบ้าง |
ขึ้นมอสองชวนกันไปอยู่วัด.........พ่อก็จัดฝากให้มิได้เขิน | |
เป็นศิษย์วัดทุ่งสว่างทางดำเนิน....ดีเหลือเกินฝึกงานได้มากมาย | |
ทั้งหลวงพี่หลวงพ่อท่านเรียกใช้...ตักน้ำใส่ตุ่มเต็มสนุกหลาย | |
ไปหาบน้ำถึงไกลไม่วุ่นวาย.........ชอบกรีดกรายอวดสาวผิวขาวนวล | |
ที่บ่อน้ำรอคิวช่วยตักให้..............ส่งทรามวัยเรียบร้อยค่อยเหหวน | |
ตักของตัวเร็วไวไม่เรรวน............พรรคพวกชวนหาบน้ำกลับวัดไป | |
ทำวัตรเช้าจัดการสถานที่............ตามหลวงพี่ทำวัตรขัดนิสัย | |
เตรียมบาตรส่งมือท่านชาญชอบใจ..ท่านจักได้โปรดสัตว์วัตรประจำ | |
กลับมากวาดลานวัดกำจัดขยะ......มินานกะไปรับบาตรนึกขำ | |
พระท่านเสร็จรับบาตรอุ้มเดินนำ....ไปจัดทำที่ตักบาตรบนศาลา | |
ตอนเช้าเช้าโยมเขาจะตักบาตร.....ค่อยจัดถาดสำรับกับข้าวหนา | |
เจ็ดโมงเศษพระขึ้นรีบเข้ามา........จัดน้ำท่าถวายก่อนรอรับงาน | |
เขาเรียกให้ไปยกของถวาย..........มิวุ่นวายปกติเชิญเรียกขาน | |
พวกเด็กวัดเราขยันทุกกิจการ........ดังลูกหลานตายายท่านเมตตา | |
พระฉันเสร็จสำรับยกกลับให้.........คุณยายได้จัดการเรียบร้อยหนา | |
ส่งถ้วยชามถาดเปล่าให้เรามา.......ยกไปท่าสระน้ำล้างให้ดี | |
จัดใส่เข่งยกไปได้ผึ่งแห้ง.............คุณยายแจงสำรับตามวิถี | |
แบ่งให้เด็กวัดมาท่านปราณี..........มิรอรียกไปได้ทานกัน | |
สิบเอ็ดคนเด็กวัดยายจัดให้...........เสร็จจักได้ทำกิจอื่นพร้อมสรรพ์ | |
แปดโมงต้องไปเรียนนี่สำคัญ........มีบางวันไปสายมีหวายรอ | |
ครูมองหน้าไม่ถามไม่ต้องสอบ.....รู้คำตอบเด็กวัดสายอีกหนอ | |
คนละสามไม้เรียวตีแค่พอ...........ระเบียบขอเบาเบาครูเข้าใจ | |
มิได้สายเพราะชอบจะเตร็ดเตร่.....มัวโอ้เอ้ชักช้ามาสายไฉน | |
แต่กิจวัดบางครามาสายไป..........ต้องรับใช้วัดก่อนค่อยมาเรียน | |
๕ | เรียนมัธยมต้นที่โนนสัง |
อยู่มอหนึ่งสองสามที่โนนสัง........ตอนนั้นยังแห่งเดียวสอนอ่านเขียน | |
เอกชนท่านจัดมาจำเนียร............ได้พากเพียรศึกษาวิชชาการ | |
เขาสอนเป็นชั่วโมงแปลกใจนัก.....ได้รู้จักคุณครูสอนประสาน | |
ครูละเรื่องวิชาตามเชี่ยวชาญ........ครูบางท่านสอนคณิตวิทยสังคม | |
เรียนประวัติเรขาภาษาไทย..........บางคาบได้เรียนอังกฤษประสิทธิ์สม | |
คัดเขียนไทยเรียงความค่านิยม.....คุณครูชมผ่านเกณฑ์การประเมิน | |
ปลายปีสอบเลื่อนชั้นเรียกสอบไล่.ต้องสอบได้เปลี่ยนชั้นน่าสรรเสริญ | |
ญาติพี่น้องยินดีพ่อจำเริญ...........หากตกเกินเจ็บอกกว่าตกตาล | |
ต้องซ้ำขั้นหนึ่งปีมันเจ็บปวด........สมัยทวดเขาประเมินจัดสอบสาน | |
เราสอบได้ที่หนึ่งมานับนาน.........ประถมผ่านที่หนึ่งมาสี่ปี | |
มัธยมเป็นหนึ่งยึดไว้ได้...............สบายใจเรื่องเรียนเพียรวิถี | |
เขาจัดเรียนกวดวิชาเรามิมี..........ค่าเรียนชี้แพงไปไม่มีเงิน | |
แต่ผลสอบที่หนึ่งประจำเสมอ.......พวกเพื่อนเกลอมันล้อจนนึกเขิน | |
มึงรู้จักข้อสอบดีเหลือเกิน...........ที่หนึ่งเพลินทุกทีบักหมีดำ | |
ความจริงเรืองเรียนดีเคยมีชื่อ......นามระบือสอบปอสี่นี่น่าขำ | |
คะแนนสูงที่หนึ่งยังจดจำ............ที่อำเภอกมลาไสยชนะมา | |
เขาให้สิทธิ์เรียนต่อหกปีครบ........เรียนจนจบมัธยมกิจศึกษา | |
แต่ก็พลาดครอบครัวย้ายอำลา......สืบเสาะหาที่ทำกินย้ายถิ่นเดิม | |
กาฬสินธุ์ถิ่นเก่ากมลาไสย...........เก้าแปดได้ย้ายมาศึกษาเสริม | |
มัธยมโนนสังเรียนต่อเติม...........ตอนนี้เริ่มเป็นคนเมืองอุดร | |
๖ | สอบเข้าเรียนเกษตรได้ที่ ๓๙ |
สามปีจบมอสามตามที่หมาย.......พ่อให้ย้ายเรียนเกษตรอนุสสรณ์ | |
สองพันห้าร้อยหนึ่งจึงต้องจร.......แบบกินนอนเด็กประจำกระทำการ | |
เขารับเด็กสองห้องเก้าสิบคน.......ห้องแรกผลจากคัดตามที่ขาน | |
นักเรียนทุนเรียนดีคัดคนชาญ.......จังหวัดผ่านแผนเขตเกษตรกรรม | |
เหลือสอบเลือกทั่วไปสี่สิบห้า.......พ่อเราพาไปสอบยังนึกขำ | |
ได้ที่สามสิบเก้ายังจดจำ..............เจ็บใจซ้ำมิเคยโหล่โง่หรือเรา | |
แต่นั้นมาตั้งใจใฝ่ศึกษา...............อ่านตำรามากมายให้หายเขลา | |
ห้องสมุดโรงเรียนก็มิเบา.............อ่านจบเอาแทบทุกเล่มสบายสบาย | |
เว้นเฉพาะภาษาต่างประเทศ........มันมีเหตุอ่านมิออกยากเหลือหลาย | |
ภาษาไทยอ่านได้มีมากมาย........จนกลับกลายเป็นหนอนแทะตำรา | |
ห้องสมุดโรงเรียนหมดสนุก.........อ่านทุกเล่มอ่านไวด้วยเชียวหนา | |
ห้าร้อยหน้าต่อวันคืออัตรา...........ฝึกปรือมาต้องทำประจำวัน | |
พวกการตูนนิยายช่วยได้มาก........มิลำบากห้าร้อยยังนึกขัน | |
หนังสือภาพเปิดดูนับหน้ากัน........ห้าร้อยนั่นน้อยไปไม่ยากเย็น | |
พอสอบไล่แปลกดีได้ที่หนึ่ง.........แถมยังตรึงเอาไว้ให้ได้เห็น | |
คนเรียนเก่งของจริงต้องเรียนเป็น..ดูเปอร์เซ็นต์แปดสิบบวกทุกเทอมไป | |
๗ | ตกงานเพราะเขารับคนจบสูงกว่า |
สามปีจบเกษตรได้ที่หนึ่ง............แต่ก็ถึงตอนจบเหตุไฉน | |
ปีสองห้าศูนย์สามเขารับให้.........มีสิทธิ์ได้สอบรับราชการ | |
ครูมอหกประถมรุ่นสุดท้าย...........อีกมากมายเพื่อนเราเขาประสาน | |
พวกเกษตรตำบลคนทำงาน.........ขาดคนท่านรับเพิ่มมอหกไป | |
เสียดายเราอายุต่ำกว่าเกณฑ์.......แค่รู้เห็นมิมีสิทธิ์ทำไฉน | |
ยังมิขึ้นทะเบียนทหารไง.............สิบแปดไซร้เขารับเข้าทำงาน | |
ต้องรออีกสองปีถึงมีสิทธิ์............แต่เขาปิดรับแล้วฟังว่าขาน | |
เลิกรับครูมอหกประจำการ...........จะต้องผ่านปอกอศอประกาศมี | |
พวกเกษตรตำบลรับสูงขึ้น...........จนชักมึนทำไฉนในวิถี | |
เคยวาดหวังเอาไว้สิบแปดปี.........คงเปรมปรีดิ์ได้สอบระบอบการ | |
เป็นอันจบไม่มีที่ให้สอบ..............ถึงมิชอบอยู่เรือนเพื่อนเขาขาน | |
ถามอยู่เรื่อยเมื่อไรจะได้งาน........อายนะท่านเรียนจบว่างวันวัน | |
สาระพัดสำเนียงเสียงติฉิน...........ยินเขาว่าเรียนไปไม่สร้างสรรค์ | |
เสียเงินทองมากมายนับหมื่นพัน...งานสักอันก็ไม่มีไม่สมควร | |
มิอยากยินก็ต้องฟังพลังตก..........ยากจักยกใจสู้ดูน่าสรวล | |
คงเป็นช่วงตกอับกลับนึกชวน......ให้ทบทวนชีวิตอนิจจัง | |
๙ | ลูกผู้ชายฝึกถักทอและจักสาน........ |
งานถักถอฟั่นเชือกเลือกทำได้......ปอปลูกไว้เต็มสวนควรเสาะหา | |
เล็นเชือกป่านสานแหฝึกปรือมา....หนักหน่อยถ้าเชื่อกล่ามผูกวัวควาย | |
ฟั่นเชือกคร่าวเส้นใหญ่ไถคราดขึง.วัวลากตึงเหนี่ยวแน่นมิขาดหาย | |
ต้องฟั่นเองทั้งนั้นมันวุ่นวาย........ล้วนสบายฝึกได้ไม่ยากเย็น | |
งานจักสานสนุกเราเอาทุกอย่าง...พ่อเป็นช่างชั้นดีตามที่เห็น | |
พี่ชายยิ่งชอบช่างทุกอย่างเป็น.....มาเคี่ยวเข็นให้ฝึกลองตรึกตรอง | |
แรกให้สานลายขัดตอกแข็งแข็ง...นี่มาแกล้งหรือไฉนได้ลายสอง | |
ท้ายก็เป็นตะแกรงร่อนรำกรอง.....พี่สาวมองบอก"เขิง"ไว้ร่อนรำ | |
สานกระด้งกระจ่อพอทำได้........จะสานไซถักลอบชอบนึกขำ | |
งานไม้ไผ่มิง่ายหลายกิจกรรม......ฝึกกระทำมากมายสบายดี | |
หนักสานฝาลายคุบสี่ปล้องยั้ง.....ห้าปล้องผังทางยาวตามวิถี | |
เปลี่ยนฝาบ้านของเก่านานหลายปี.ควรจักมีฝาใหม่ไว้เปลี่ยนกัน | |
เปลี่ยนสามด้านเจ็ดแผ่นช่วยกันทำ..จักตอกนำไม้ไผ่ลำใหญ่สรรพ์ | |
ไผ่ตงบ้านเหนียวดีนี่สำคัญ..........พ่อตัดมันมาไว้ให้ฝึกปรือ | |
แจกมีดให้ลับคมชมว่าขลัง.........ลับระวังเบาเบาคนเขาถือ | |
ลับบ่คมละเหี่ยมันเสียชื่อ............ลับต่อคือสองข้างลับเบาเบา | |
จนไม่เห็นสันคมแหละใช้ได้........นำมาใช้จักตอกตัดผ่าเหลา | |
สะดวกงานระวังมือจะบาดเอา......โดนบาดเราได้แผลเป็นประจำ | |
จักตอกเสร็จก็สานผ่านยากหน่อย..แต่เรียบร้อยคนขยันมันน่าขำ | |
มีโอกาสฝึกงานจักสานทำ .........ของใช้นำมาบอกเหมือนหลอกกัน | |
ชิ้นแรกสานฝาแตะตบตั๊กแตน......อย่าดูแคลนมิง่ายขายหน้าสรรพ์ | |
สุดฝีมือฝึกไปได้สามอัน.............ก็น่าขันสานยากเอาเรื่องเชียว | |
สานพัดบ้างกระด้งแลกระจ่อ........ยังมิพองานละเอียดยากแหลเหลียว | |
สานกระเช้าครุตะกร้าเรียงมาเชียว.ทำงานเดี่ยวครูปล่อยไม่ลอยนวล | |
เสร็จนำส่งพ่อพี่มีคนตรวจ...........ชอบมากกวดสานครุจนนึกสรวล | |
ตอกกลมกลมเหลี่ยมๆตามกระบวน..สานแล้วชวนชันยาทาให้ดี | |
ต้องขังน้ำไม่รั่วแหละใช้ได้..........เขาเอาไปตัดน้ำตามวิถี | |
ครุกะแป๋งมิรู้ยังมิมี.....................สังกะสีป๋องนมเพิ่งเกิดมา | |
เก่งมากขึ้นลอบไซสานยากเข็ญ...ทำยากเย็นครูฝึกเรียกหา | |
เตรียมเครื่องมือมากมายไว้จัับปลา..ยากนักหนาจักสานมิขาดมือ | |
ลอบไซเผียกถักไว้มิได้ว่าง..........ฝนมาช่างพอดียามนี้หรือ | |
จะทำต้อนทำต่งนั่นแหละคือ........มิต้องซื้อหาใครได้ใช้การ | |
๑๐ | ฝึกงานไม้ ทำเครื่องมือทำนาไร่........ |
พี่ชายชวนเข้าป่าหาถากเสา.........เอามาสร้างกระท่อมนาตามว่าขาน | |
กระท่อมเดิมปลูกมานับช้านาน.....ถึงถึงกาลรื้อถอนทำใหม่กัน | |
พาไปดูต้องใช้อะไรบ้าง.............จะเป็นช่างดูไว้ให้พร้อมสรรพ์ | |
เสาหกต้นหกศอกที่นำคัญ...........เครื่องบนนั้นหัวเสาสามคู่มี | |
ติดตั้งจั่วเอาไว้พาดระแนง...........หลังแปแต่งควบคู่ดูวิถี | |
พาดห่างกันสักศอกบอกพอดี.......ตรงนั้นชี้พาดกลอนลำดับงาม | |
ตับหญ้าคามัดติดกลอนนั่นแหละ...แน่นยากแกะมัดดีพาทีถาม | |
มีแป้นเกล็ด สังกะสีดีทุกยาม........ฝนตกตามแดดกล้าหลังคาดี | |
มิกังวลกันได้ทั้งแดดฝน..............ด้านล่างคนอาศัยได้หลบหนี | |
ยามฝนตกแดดออกบอกมาซี.......หลบในนี้แสนสบายคลายกังวล | |
สรุปงานต้องทำสร้างกระท่อม......บ้านหลังย่อมดีดีมิสับสน | |
กระทำได้ย่อมง่ายสร้างเรือนตน....หนึ่งเริ่มต้นที่เสาสำรวจงาน | |
ป่าหัวไร่ปลายนานเขาแผ้วถาง......เขาทิ้งขว้างต้นใหญ่ไฟเผาผลาญ | |
ยังมิไหม้ขอเขาไม่ต้องการ..........เชิญจัดการลากหนีให้ทีคุณ | |
เลือกขนาดพอดีทำเสาบ้าน.........ห้าศอกผ่านหกท่อนมิหันหุน | |
กลับไปบ้านขับล้อเทียมควายรุน...ลากไปปุนแปลงเสาที่นาตน | |
ถึงกระท่อมทิ้งไม้กองไว้ก่อน........ว่างจักจรถากเสามิสับสน | |
เร่มสี่เหลี่ยมดัดตรงดูชอบกล........อีกรอบมนได้เสาแปดเหลี่ยมงาม | |
ขวานเราใช้ขวานหอนตอนถากเสา...จ้วงฟันเอาเย็นใจใครอย่าถาม | |
วันละต้นหกศอกที่เคยตาม...........กลมกลึงยามทำเสร็จเด็ดฝีมือ | |
รอบที่สองคานตงอย่างละสาม.....เลือกไม้งามหกศอกเศษเขาถือ | |
เผื่อไว้เกินยามสอดเสาแหละขื่อ...จักได้ซื่อจำนงตงและคาน | |
ถากสี่เหลี่ยมผืนผ้ารวมหกท่อน.....ครบแล้วท่อนตัวใหญ่ได้สืบสาน | |
ส่วนเครื่องบนไม้ไผ่ตัดไว้นาน......แช่น้ำผ่านมอดไม้มิไต่ตอม | |
ทำหน้าจั้วสามเหลี่ยมฐานหกศอก.สูงสองศอกเศษหน่อยค่อยถนอม | |
ตาปูย้ำหวานรัดแน่นไม่ยอม........เตรียมให้พร้อมตรึงแน่นจั่วสามอัน | |
คุณพ่อตามอบที่ให้หนึ่งแปลง......ตามที่แจ้งเตรียมที่ไว้พร้อมสรรพ์ | |
ปรับที่แล้วขุดหลุมลึกสำคัญ........หกสิบนั้นนับเซ็นต์ลึกพอดี | |
เจาะเสาไว้สอดคานทั้งหกต้น......ปลานส่วนบนบากร่องขื่อวิภี | |
พาดหน้าจั่วใช้ขื่อฐานย่อมมี........สะดวกนี่กระท่อมสบายสบาย | |
เครื่องบนมีไม้ไผ่มัดติดตรึง.........ขนาดดึงมิโยกตลอดสาย | |
เหลือแต่มุงหลังคามิกลับกลาย.....ตับหญ้าขายอยู่ไหนไปหามา | |
ตงไม้ไผ่ปูฟากสักสองชั้น............ตรึงให้มั่นดีหน่อยค่อยสรรหา | |
จะนั่งนอนก็เกษมเปรมปรีดา........ส่วนเป็นฝาก็ฟากมิยากเย็น | |
ทำประตูหน้าต่างไม้ไผ่ช่วย..........เสร็จก็สวยไม่เบาใครเขาเห็น | |
ทำเรือนหอยังได้เรือนไผ่เป็น........ทำเล่นเล่นน่าอยู่ก็ดูดี | |
มีคำถามสับฟากทำแบบไหน........ก็ไม้ไผ่ลำโตโตหาดูถี | |
พวกไผ่ตงไผ่ซางถามากมี...........ตัดมาซีทำฟากมิยากเย็น | |
ตัดหัวท้ายตามยาวที่ประสงค์.......เลาะข้อตรงเรียดีตามที่เห็น | |
ถามอีโต้คมกริบลับให้เป็น...........สับเล่นเล่นได้ฟากมาใช้งาน | |
เคยเห็นเขาใช้รถตักดินช่วย..........ลานดินสวยเรียเรียงเคียงประสาน | |
ไผ่โดนเหยียบก็แตกแทบแหลกราน.แต่บันดาลเป็นฟากหลากใจเชียว | |
มีดคมคมตกแต่งเป็นแผ่นยาก.......เลยมิยากเสร็จไวได้แลเหลียว | |
ฟากห้าสิบนับแผ่นเหยียบรอบเดียว..มิต้องเทียวหลายรอบชอบจริงจริง | |
๑๑ | ฝึกแปรรูปไม้ทำเครื่องเรือน........ |
พี่ชายบอกเครื่องบนได้ไม้พลวง....อยู่นานล่วงหลายปีที่ชายหญิง | |
สร้างเรือนหอเขาใช้ไม่ต้องติง......หลังคาทิ้งหญ้าเปื่อยเครื่องยังดี | |
แต่ต้องหาไม้แก่นมาแปรผัน.........จะเสกสรรค์หลายอย่างต่างวิถี | |
ไม้ระแนงตงคานได้มากมี............แปรรูปชี้ใช้การงานมากมาย | |
ไม้หัวไร่หัวนาถ้ามีอยู่.................เทียวหาดูพอได้ไม่ต้องขาย | |
เอามาจัดแปรรูปคุณกระจาย........พวกลูกชายช่วยกันขยันงาน | |
เขามีเลื่อยอกตลกนัก................ตอนรู้จักใหม่ใหม่ได้ประสาน | |
สองคนดึงคนละข้างต่างชำนาญ...ช่วยกันฝานท่อนไม้ให้เปลี่ียนแปร | |
เป็นกระดานขื่อตงทำได้หมด........บ้างกำหนดไม้ฝาตามกระแส | |
เหมือนโรงเลื่อยผลงานก่อนกาลแล..เคยฝึกแท้ทำได้ไม่ยากเย็น | |
เลื่อยไม้ได้ตีค่าว่าคนเก่ง.............ใครก็เล็งลูกใครยามได้เห็น | |
ไปจีบสาวข่าวเขาอยากให้เป็น......เขยเขาเน้นแบบนี้ที่พอใจ | |
อีกงานพวกเครื่องมือทำนาสวน....พวกเราชวนเพื่อนกันขยันฉไน | |
เข้าป่าดงเสาะหาฝ่าพงไพร..........หาหางไถหาคราดมิพลาดงาน | |
ตอมะค่าประดูที่ดูสวย.................รูปทรงช่วยทำไถใส่หัวผาน | |
รีบขุดเซาะเจาะเอากระทำการ.......สองวันผ่านค่อยได้หางไถมา | |
ปีหนึ่งเตรียมสามชุดขุดมาไว้........สบายใจแตกหักจักแลหา | |
เปลี่ยนซ่อมได้ไม่ต้องเสียเวลา.....มีปัญญาขยันนักรักการงาน | |
สำหรับคราดมิยากถากไม้ตรง.......เป็นรูปทรงแม่คราดใจอาจหาญ | |
สามชั่วโมงเรียบร้อยแม่คราดชาญ.ต่อไปการเจาะรูรู้เรื่องดี | |
หลักสองคู่เสี้ยมฟันสอดใส่ไว้.......ปลายแหลมไม้ฟันสรรงามสี | |
คันชักลากสองอันเจาะช่องมี........สอดตรึงที่สองข้างห่างพอควร | |
ปลายด้ามผูกแอกไว้ใส่คอควาย....จะได้ช่วยลากไปอย่าได้สรวล | |
ต้องแข็งแรงแน่นหนาแลนุ่มนวล...แล้วค่อยชวนควายลากลำบากมัน | |
๑๒ | ชีวิตชาวไร่ชาวนา |
ยามไถดะไปแปรจะกว่านกล้า.......เรียกคราดมาสวมใส่คอควายสรรพ์ | |
ให้มันช่วยลากคราดย่อยดินพลัน..คราดหญ้านั่นและขยะจะกวาดไป | |
ช่วยเกลี่ยดินสม่ำเสมอดูดีด้วย.....คราดแหละช่วยเตรียมดินดูดีไฉน | |
หว่านข้าวปลูกตกกล้าทำนาไว......ย่อมเข้าใจเครื่องมือแลใช้งาน | |
อีกงานย่อยแต่สำคัญการฟั่นเชือก.ชาวเราเลือกป่านปอพอประสาน | |
ปลูกเอาไว้ในสวนมานับนาน........พอใช้การตัดเลือกเปลือกทำปอ | |
นิยมขูดเปลือกทิ้งใยตากแห้ง........เก็บไว้แปลงเป็นเชือกกันแหละหนอ | |
หนึ่งฉีกเป็นเส้นย่อยมัดรวมพอ......บิดเกลียวต่อยืดยาวทำเชือกกัน | |
สองเกลียวเชือกเส้นเล็กราวเส้นด้าย.ถักแหง่ายเทืองป่านงานเสกสรรค์ | |
เอาไปใช้สานแหถักมองนั่น..........ยามเขาฟั่นเรียก"เล็น"เห็นอย่างง | |
เริ่มฟั่นเชือกสองเกลียวเทียวปั่นขา..เกลียวเชือกมาสองอันพันมิหลง | |
ยาวสักศอกพอแล้วเริ่มห้อยตรง.....ปลายเชือกคงห้อยมาคว้าจับมา | |
สองนิ้วโป้งนิ้วชี้จับปลายเชือก......สองเส้นเลือกบิดเกลียวเหนียวแน่นหนา | |
เชือกจักบิดเป็นเกลียวด้วยปัญญา..คนเขาพาสอนกันฟั่นให้เป็น | |
เคยช่วยพ่อเล่นป่านสานแหห่าง....คำทานอ้างปลาชะโดตัวโตเห็น | |
ฟันแหลมคมจับยากยามโลดเต้น...ขาดกระเด็นแหด้ายสบายมัน | |
ต้องแหป่านสานมาตาห่างห่าง......จ้างชะโดเป็นฝูงมาพร้อมสรรพ์ | |
ปลาลูกครอกตัวโตเท่าแขนั่น.......ยังผูกพันแม่ลูกมาเป็นแพ | |
พวกด้ายพอหลบไปใช้ลำบาก......มิยุ่งยากเส้นป่าหากสานแห | |
เจอชะโดเป็นฝูงทอดดีแม้...........มิเหลือแน่จับได้ไม่กังวล | |
ต่อไปฟั่นเชือกเลือกเส้นใหญ่.......จัดกเอาไปล่ามวัวผูกควายสน | |
ใช้ลากจูงคราดไถหนุ่มทุกคน.......ฝึกฟั่นจนชำนาญงานสามัญ | |
นิยมเชือกสามเกลียวเที่ยวบิดเชือก..เล็กใหญ่เลือกเกลียวงามตามสร้างสรรค์ | |
เกลียวสองหุนเชือกล่ามลากจูงกัน.ฟั่นออกมาห้าหุนกำลังดี | |
รอบที่หนึ่งฟันไปได้สองเกลียว.....ย้อนกลับเที่ยวที่สองตรองวิถี | |
เชือกงามเกลียวเรียบร้อยงดงามมี..ทำแบบนี้เชื่อล่ามงามน่าชม | |
สนตะพายก็ใช้ขนาดนี้................กรรมวิธีบิดเกลียวเชือกเหมาะสม | |
ม้วนพันกับก่างปอเขานิยม...........จะถักพรมเสื่อสาดฉลาดทำ | |
ภารกิจงานช่างต่างฝึกฝน............ทุกผู้คนชาวบ้านนานฉนำ | |
ฝึกลูกหลานกิจการงานประจำ.......ท่านแนะนำดีล้วนควรชื่นชม | |
อีกเรื่องการหากินเป็นไฉน...........ทั้งผู้ใหญ่ต่างชิดสนิทสนม | |
มีลูกหลานรักใคร่นัยนิยม............บอกอาคมวิทยามามากมาย | |
๑๓ | หากิน หามาได้ถึงได้กิน |
เรื่องทำมาหากินกันนินแหละ........จะลองแกะสอนอะไรให้มากหมาย | |
ตอนเช้าเช้าตื่นมาพาลงทุ่ง.........ไปเพราะมุ่งหากินมีหลายหลาย | |
เอาเรื่องแรกแปลใจกองขี้ควาย.....มันเรียงรายอยู่กลางแกมตอซัง | |
พี่สาวนั่งเสียมขุดเขียพลิกออก......มิรู้ดอกเก็บอะไรใส่ลงถัง | |
ตัวดำดำอ้อกุดจี่นี่ระวัง................อย่าได้พลั้งสับมันดูไม่งาม | |
หมดสองกองย้ายไปที่แปลงอื่น.....มีดาดดื่นตามไปไม่ต้องถาม | |
เข้าใจแล้วล่วงหน้ามากอ่นยาม.....พบแล้วตามพี่สาวไปขุดกัน | |
สักสิบกองพี่สาวบอกพอได้.........มากลับไปที่บ้านพาลนึกขัน | |
แม่กับพี่เด็ดปีกเด็ดขามัน............บีบขี้รันล้างน้ำสะอาดมี | |
หม้อดินเผาใบใหญ่ตั้งไฟรอง.......เสร็จแล้ขอใส่คั่วตามวิถี | |
แม่มิลืมเกลือหน่อยอร่อยดี..........สุกแล้วชี้ให้ลองยอดเยี่ยมจริง | |
อร่อยมากมันมันช่างสรรหา.........ได้มาคัวก็เด็ดเด็กชายหญิง | |
ถือจานเปล่ามาขอมิต้องติง.........แล้ววิ่งไปนั่งทานอาหารกัน | |
อร่อยเหลือนานานได้ทานที........ขอบแบบนี้หายากลำบากสรรค์ | |
อยู่บ้านนอกคอกนาหาได้พลัน.....เรื่องสำคัญหากินอีกมากมี | |
๑๔ | ขัวหอย |
มุมคันนาหัวหอยรอยคนหา..........ถือเสียมมาเซาะไปไม่หน่ายหนี | |
ต้องขยันอดทนไว้แหละดี............ลองดูซีหอยขมจมมากมาย | |
ทีละตัวเซาะพบมันหลบซ่อน........มุดดินก่อนโคลนแห้งแล้งเหลือหลาย | |
ไปขุดเซาะได้มาหอยกลับกลาย....อ่อมหอยคล้ายเลิศรสปรากฏการณ์ | |
พี่ชายบอกได้ปีเลียนเสียงกบ.......เป่าอ๊บอ๊บแปลกมากหลากใจหาญ | |
พี่ขัวหอยเราเล่นหลอกกบงาน......วิ่งไปด้านขวายั้งฟังเสียงมัน | |
ไม้แส้ชี้กบร้องจ้องตรงไหน..........แล้วเดินไปตรงเสียนยินนึกขัน | |
เราพี่น้องสองคนต่างทิศกัน.........เดินชนนั่นแหละกบซ่อนในรู | |
รีบค้นไปไม่นานก็พบถิ่น..............ตรงที่ยินเสียงกบพบด้วยหู | |
จำสำเนียงทิศทางสองข้างดู........ตามจนอยู่จุดตัดจึงชัดเจน | |
ครู่หนึ่งก็พบได้ไม้แหย่ลอง..........โดนกบต้องนิ่มนิ่มที่เคยเห็น | |
เปลี่ยนเอาเบ็ดเกี่ยวดึงมิยากเย็น...ตัวเป็นเป็นจับได้ชอบใจกัน | |
ก็มีบ้างบางครั้งก็ยังพลาด...........ตัวประหลาดงูเห่าเราดึงขัน | |
หลุดออกมารีบหนีไปเร็วพลัน.......งูเองมันกลัวตายเตลิดไป | |
คนหกล้มลืมลุกวิ่งกันใหญ่...........ว่ายบกได้อยู่กับที่หนีมิเป็น | |
พี่มาจับลุกได้ค่อยหัวร่อ..............ด่าแม่พ่อมึงวิ่งแบบที่เห็น | |
หากเป็นเสือตายแน่มิยากเย็น.......ล้อกันเล่นสุขสันต์ขันน้องชาย | |
พี่สาวไปนาลุ่มโนนกกกอก..........บอกมีกบเขียดซ่อนตามหลืบหลาย | |
หน้าฝนดินโคลนตมมากมาย........แล้งกลับกลายแตกระแหงมีร่องรอย | |
ร่องนั้นแหละเรียกหลืบกบเขียดซ่อน..แบบละอ่อนเขืยดแอ๋แถมพวกหอย | |
เขียดบักหมื่นขาคำหลบตามรอย....มิใช่น้อยจับมาหาเขียดกัน | |
อีกอย่างขุดหลุมหลอกบอกที่เร้น...ภายในเย็นน่าหลบกบเขียดสรรพ์ | |
หาที่เร้นพบหลุมมาชุมพลัน..........ใต้ฟางนั่นก้นหลุมเกาะกลุ่มมี | |
ขุดเอาไว้ทุ่งนาห้าหกหลุ่ม...........เลือกตรงชุ่มดินเย็นดักทางหนี | |
หาหลบซ่อนกลางวันพลันพบที่.....หลุมดักชี้ลงหลบกบเขียดมา | |
หลุ่มหนึ่งหกเจ็ดตัวมิเคยขาด........มิเคยพลาดเช้าดูรู้แลหา | |
จับเอาได้พอแกงกบเขียดนา.........เป็นตำราทำกินท้องถิ่นเรา | |
ช่วงเดือนหกต้นปีมีฝนชุก............เหมือนไปปลุกกบเขียดเบียดเบียนเขา | |
หลบจำศีลหน้าแล้งนับนานเนาว์....น้ำมากเมาลืมกลัวก็ออกมา | |
จับคู้เต้นร้องรำทำเพลงรัก...........แหกปากทักทายกันขวัญยิหวา | |
เป็นคู่คู่วางไข่ให้ปรีดา................คนก็หาตามจับปรับโทษแรง | |
ตายทั้งนั้นปิ้งย่างลงกระทะ..........มิลดละประหารดังศาลแขวง | |
โทษอะไรไม่รู้กูจะแกง................คงโทษแย่งจับคู่หนวกหูคน | |
ผ่านไปสองสามเดือนพวกลูกอ๊อด.มีบ้างรอดตาสวิงตางูผล | |
โตเป็นกบเขียดหนุ่มชุมอึงอล.......ส่งเสียงจนหนวกหูรู้ฝนพรำ | |
ยามค่ำคืนไฟส่องย่องคันนา........โดนจับมามากมายคล้ายถลำ | |
มิเกรงกลัวพวกยักย์มารกระทำ......เอาไปทำต้มแกงก็มากมาย | |
บางคนสานกับดักเรียกชื่อแงบ......ดูปากแบบตะข้องตะกร้าหวาย | |
ปากเสียบงามีช่องเปิดทางท้าย.....เหยื่อล่อหมายใส้เดือนวางด้านใน | |
ผ้าขี้ริ้วห่อไว้แต่ได้กลิ่น..............ไปวางดินชุ่มน้ำดูตรงไหน | |
กบเขียดชอบหากินวางดักไป........ตกเย็นได้ออกมาหากินกัน | |
กลิ่นใส้เดือนเริ่มเน่าเขาชอบนัก....มันก็มักแห่มาเสาะหาสรรพ์ | |
เลาะเรียบกับดักเราบ้างเข้าไป......งับเหยื่อได้จักกินแต่ยากเกิน | |
เขามัดแน่นปากกัดฟัดให้ขาด.......กบฉลาดพากเพียรน่าสรรเสริญ | |
เท่ากับชวนพวากพ้องมาครับเชิญ..ย่งกันเพลินสองสามสี่ห้าตัว | |
บางคนใช้วางเบ็ดก็เสร็จสรรพ......ง่ายหนาจับเขียดกบพบชวนหัว | |
เขาขุดดินลานโคลนทาให้ทั่ว.......หวังจักยั่วกบกบมาวางท่ากัน | |
เห็นลานโลงชอบมาท่าดังแบบ.....ลานคับแคบเบียดแย่งดังแข่งขัน | |
แถมมีเหยื่อใส้เดือนแย่งกินพลัน....เบ็ดแหละนั่นติดไปไม่หลุดเลย | |
จับกบเขียนมากมายหลายวิธี........คนบาปมีความรู้ปู่สอนมา | |
๑๖ | เรียนการจับปลา |
แล้วเรื่องปลาจับได้ตอนไหนเล่า...ชาวบ้านเขาหากินศิลป์ศึกษา | |
เด็กประถมวันหยุดไปทุ่งนา........ตามพี่ป้าแม่พ่อก็ยินดี | |
เราไปดูอ้ายชายเราเขาวางเบ็ด.....ปักจนเสร็จตามดูรู้วิถี | |
ทำไฉนวางเบ็ดเสร็จมากมี........คนเป็นพี่เขาสอนกิจการงาน | |
แปดสิบหลังพี่บอกเสร็จเรียบร้อย...เหยื่อหัวหอยจำมาพ่อว่าขาน | |
จะได้ปลาตัวโตพ่อชำนาญ........ทำตามท่านบอกไว้ได้คอยดู | |
ไปตรวจตราเบ็ดกันรอบที่หนึ่ง......หกโมงถึงตรวจไปได้ยินหู | |
เสียงปลาตีตรงโน้นยังมิรู้........เดินถึงอยู่ปลาดุกติดเบ็ดเรา | |
เหยื่อก็ล่อนเปลี่ยนไปก็หลายหลัง..บ้างก็ยังผ่านไปไม่ต้องเหงา | |
ตีอีกแล้วครานี้แรงมิเบา........พี่จับเอาปลาช่อนตัวโตโต | |
จนทุ่มหนึ่งกลับบ้านปลาสิบตัว......มิใช่ชั่วพ่อชมอพิโถ | |
จับปลาเก่งพวกพึงอย่าคุยโว........รุ่งเช้าโผล่กู้เบ็ดกันอีกที | |
ได้ปลานับสิบตัวปลาดุกหก........มันตลกปลาหมอสามตัวนี่ | |
เป้นลูกมันขนาดนิ้วแหละพอดี......อวดมาตีติดเบ็ดเสร็จสามราย | |
ส่วนอีกตัวปลาช่อนตัวใหญ่มาก....รอยมันลากเบ็ดไปไหนเบ็ดหาย | |
ยินเสียงดิ้นอยู่ไกลไม่สบาย.........นึกว่าคล้ายหลุดเบ็ดแต่โชคดี | |
พันกอข้าวดิ้นได้ก็ไม่หลุด...........พวกเรารุดตามไปอย่าได้หนี | |
จับมาได้ตัวโตโอ้โชคมี..............เก่งนักพี่วางเบ็ดได้ปลากัน | |
เคยได้ฝึกวางเบ็ดมาหลากหลาย...แบบมีสายยืดยาวเบ็ดราวสรรพ์ | |
มีเชือกราวเบ็ดแขวนสักร้อยอัน....ฝึกมานั่นน้ำพองสะดวกดี | |
ตามลำห้วยทุ่งนาก็พอได้...........มีหลักไม้ปักแน่นตามวิถี | |
มัดราวเบ็ดปลายหลักปักมากมี.....ผู้เบ็ดถี่เมตรครึ่งกำลังงาม | |
มีแบบจมเบ็ดหย่อนลงถึงพื้น........ปลาน้ำตื่นน้ำลึกมิต้องถาม | |
เลือกเหยื่อถูกชนิดปลาเคยติดตาม..ดูพ่อยามวางเบ็ดพิเศษมี | |
เหยื่อใส้เดือนนี่ครอบจักรวาล.......ปลามันรานรุกกินคงยินดี | |
ทั้งปลาเล็กปลาน้อยหอยเร็วรี่.......ได้กลิ่นปรี่เข้าฮุบเร็วทันใจ | |
ปลาดุกด้านปลาหมอปลาสลิด......ชอบประชิดฮุบเหยื่อมิสงสัย | |
เหยื่อพวกนี้หมดง่ายถ่ายเร็วไว......จับปลาได้มากมายหลายแผกพันธุ์ | |
แมงกะชอนจิ้งหรีดนี่ก็เริด............มันประเสริฐจริงนาอย่านึกขัน | |
พวกปลาช่อนปลาดุกชอบฮุบกัน...เหยื่อปูนั่นปลาช่อนปลาบู่จอง | |
เหยื่อใส่ไก่ใส้หมูหมักมีกลิ่น........เหม็นดังดินเน่านิดปลาทั้งผอง | |
แย่งกันกินมากมายยายตามคลอก.จนแทบร้องเบือปลดปลาเบ็ดกัน | |
พ่อทำต้อนจับปลามีฝาเผียก........รอยดินเปียกปลาตะกุยตะกายสรรพ์ | |
คงจักข้ามคูคลองลองทำกัน........แผงเผียกกั้นเปิดปล่องลองดักไซ | |
ด้านขวาลอบดักซุ่มคลุมด้วยหญ้า.เปิดช่องงาผ่านเข้าสบายสบาย | |
ส่วนทางออกมิมีนี่กับดัก.............ปลาก็มักติดกันมีมากหลาย | |
ทั้งกุ้งซิวปลากดหลดลวดลาย......มาตามสายน้ำไหลให้จับกัน | |
เห็นพ่อขุดหลุมไว้ใหญ่กว้างศอก...ยาวก็บอกสักแขนแสนน่าขัน | |
ลึกก็ศอกบอกว่าพวกปลามัน........ตกหลุมนั่นรอให้ไปจับเอา | |
พ่อไปขุดโคลนหนองบึงมาใส่......ทาข้างให้กลินโคลนหลอกปลาเขลา | |
นึกว่าหนองบึงใหญ่ได้กลินเมา......ตะกายเข้าจักถึงบึงใหญ่มี | |
กลายเป็นหลุมดักปลาหมดท่าสิ้น..ยากจักดิ้นหลุดลงตรงวิถี | |
แต่ละวันจับได้ดูแปลกดี.............ง่ายแบบนี้ทำต้อนตอนจับปลา | |
จับด้วยตุ้มด้วยลอบก็ดูง่าย..........เขามีขายแล้วด้วยช่วยเสาะหา | |
ซื้อมาใช้สะดวกดีมีราคา.............ถูกซื้อมาเอาไว้ใช้ดักดู | |
เหยื่อรำอ่อนขนมปังล่อปลาน้อย..ไส้เป็ดคอยปลาใหญ่กระดูกหมู | |
เอามาล่อปลาลอบและไซรู้.........เคยทำอยู่มากมีดีทีเดียว | |
๑๗ | ลอยเรือจับปลาที่เขื่อนอุบลรัตน์ |
มีเวลาลงเขื่อนวางตาข่าย........สนุกหลายลอยเรือได้หวาดเสียว | |
น้ำยี่สิบเมตรลึกน่ากลัวเชียว........ตัวเป็นเกลียววางเบ็ดเสร็จต่ออวน | |
หกโมงเสร็จพายเรือไปที่ทับ........เพื่อนเขากลับมาก่อนนอนเสสรวล | |
เสียงร้องรำทำเพลงเก่งกระบวน......ทั้งยั่วยวนเหล้าขาวออกฤทธิ์แรง | |
หมดปลาเผาหลายไม้ไอ้พวกนี้.......ขยันดีเรื่องเหล้าเขาคอแข็ง | |
ปลาเบ็ดเราเขารู้เราไม่แพง........มิต้องแย่งยกให้ใคร่กินปลา | |
อยู่ที่เขื่อนหาง่ายสบายเพื่อน..........มิต้องเตือนมันเลือกจับเองหนา | |
จะปิ้งย่างเผาเกลือเมื่อเรามา........เพื่อนมันหากินง่ายคลายกังวล | |
ลอบขังปลาของเราเอาวางไว้........พิงตอไม้เพื่อนมาตรวจตราผล | |
มีเยอะไหมจัดการเก่งทุกคน........มันเผาจนสุกดีสามสี่ตัว | |
ไปตั้งแค้มป์หาปลาสองสามคืน.......เพื่อนเขายืนใช้อวนก็เพียงพอ | |
ส่วนเราอวนก็มีห้าหกผืน........เบ็ดน้ำตื้นน้ำลึกครบครันหนอ | |
เลยมีงานต้องทำมิต้องรอ........ค่ำมืดถ่อเรือลอยลำตรวจตรา | |
สักสองทุ่มได้พักจักหลับนอน........ก็ถึงตอนทานข้าเราคนเดียว | |
ได้ปลาเผาเพื่อนทำนำมากิน........จนหมดสิ้นอิ่มหนำสำราญใจ | |
ตีสี่เศษตื่นมาหากู้เบ็ด........กว่าจะเสร็จจวนแจ้งแสงทองไข | |
ถึงรอบกู้อวนข่ายหน่ายกระไร........มันติดได้ติดดีมีแต่ปลา | |
อวนลึกถึงสี่ศวกเป็นเกลียวเชือก......ยากจักเลือกปลดได้ทำไงหนา | |
สาวกองไว้ในเรือละลานตา........ตะเพียนมาเป็นเทือกเลือกยากเกิน | |
มาถึงบ้านพี่สาวแม่มาช่วย........ปลดปลาด้วยฟังบ่นจนนึกเขิน | |
มันติดได้ติดดีมีแต่เพลิน........ปลาบังเอิญติดอวนปลดไม่ทัน | |
สองปีได้จับปลาหากินอยู่........ได้ความรู้มากมายหลายอย่างสรรค์ | |
จับปลาเล็กปลาใหญ่ล้วนสำคัญ......เทคนิคนั้นมากมีวิธีการ | |
จากพอศอสองห้าศูนย์สี่ครบ........มาบรรจบหนึ่ศูนย์มีคำขาน | |
ควรมีเมียแล้วหนาบ้าแต่งาน........ดูนั่นหลานสาวครูเธอผู้ดี | |
ช่างขยันนัขแข็งทำนาไร่........เธอทำได้เก่งนักสมศักดิ์ศรี | |
กิริยามรรยาทงามเธอมี........คนแบบนี้เป็นสะใภ้ได้เยี่ยมเกิน | |
เลยต้องแย้งแต่งยังมิได้ดอก..........จะขอบอมิบวชก็นึกเขิน | |
เป็นคนดิบมิดีเลยถูกเชิญ........บวชจนเพลินเบ็ดเสร็จถึงเจ็ดปี | |
๑๘ | อนุชีวประวัติหลังจากได้บวช |
ลุสองห้าหนึ่งศูนย์พูนสวัสดิ์........ชีพพิพัฒน์สังสารกาลวิถี | |
บวชเป็นพระอยู่วัดก็หลายปี........หลายเรื่องมีแปลกต่างทางงดงาม | |
ต้องทำวัตรสวดมนต์เช้าและเย็น......เลิกการเล่นทุกอย่างช่างน่าขาม | |
คนชอบเล่นชอบสนุกมาทุกยาม......น่าติดตามเลิกได้หรือพ่อคุณ | |
นั่นก็ผิดนี่ไม่งามตามแบบแผน........มันยากแสนศีลพระจะเกื้อหนุน | |
ขัดเกลากายวาจาอ่อนละมุน........มุ่งหมายบุญสั่งกุศลผลมากมาย | |
จะยืนเดินนั่งนอนสำรวมไว้........ระวังใจดีงามความมากหลาย | |
ต้องศึกษาปฏิบัติวัตรแพรวพราย......มิใช่ง่ายเป็นพระจะจำเริญ | |
ตื่นตี่สี่ทำวัตรที่ห้องนอน........จากนั้นจรทำวัตรมิขัดเขิน | |
ตื่นแต่เช้าพร้อมกันกิจดำเนิน........เสร็จแล้วเชิญลานวัดปัดกวาดกัน | |
ตีห้าครึ่งทำกิจส่วนตัวได้........เสร็จพร้อมไปบิณฑบาตรมิขาดสรรพ์ | |
ทุกทุกเช้ากิจกรรมประจำวัน........จิตมุ่งมั่นสำรวมดำเนินไป | |
พบญาติโยมทำบุญอบอุ่นจิต........แผ่ความคิดโมทนาจะหาไหน | |
ท่านทำบุญเกิดกุศลผลเกริกไกร......ขอจงใด้ผลบุญจัตตุรพร | |
อายุมั่นขวัญยื่นสดชื่นขวัญ........โสภาพรรณสุขสมสโมสร | |
เพียบพลังจรูญจรัสวิวัฒน์บวร..........ทุกบทจรแผ่บุญกรุณใจ | |
เจ็ดโมงครึ่งกลับวัดพักถิ่นมี........ยินเสียงตีระฆังเรียกมิสงสัย | |
บนศาลาญาติโยมเรียกลงไป........รับไทยทานภัตตาตามเกิดมี | |
พระเณรสิบนับดูก็ไม่มาก........แต่ลำบากชาวบ้านย่านวิถี | |
ห่วงพระเณรจัดหาภัตตาดี........เลือกสรรที่เลิศค่ามาทำบุญ | |
จัดสำรับสิบที่มีคาวหวาน........ถวายทานนิมนต์คนเกื้อหนุน | |
ถ้าวันพระเจริญไชยมงคลคุณ..........ฟังเทศน์อุ่นอกใจไตรบำเพ็ญ | |
ทานมัยสีลมัยได้ฟังเทศน์........ครบสามเขตกิริยาบุญที่เห็น | |
แล้วค่อยฉันหลังเพื่อนมิยากเย็น......โยมจัดเป็นชุดพิเศษคนเทศน์มี | |
บวชพร้อมกันหลายคนสนใจเรียน....ยากจักเพียรขาดครูรู้วิถี | |
ถึงเวลาจัดส่งตรงบัญชี........นักธรรมมีรวมสิบใหม่แปดคน | |
นักธรรมโทมีสองเคยบวชเณร........จึงเข้าเกณฑ์ชั้นโทมิสับสน | |
ส่งบัญชีเรื่องเรียนยังกังวล........จนหลวงพ่อพระครูท่านแนะนำ | |
วัดท่านห่างสองกอมอพอสอนได้....ส่งชื่อไปได้เลยเผยแล้วขำ | |
ท่านก็สอนวัดท่านเป็นประจำ........กิจกรรมวัดเราเรียนสบาย | |
มิต้องรอครูมาพากันเรียน............พวกเราเพียรไม่ท้อรอใจหาย | |
อ่านหนังสือกันเองมิวุ่นวาย..........เรียนสบายตามใจคนอยากเรียน | |
ปีนั้นส่งเข้าสอบสี่รูปไป...............สอบผ่านได้สองรูปผลอ่านเขียน | |
ช่วยบันทึกไว้นามสำนักเรียน........มีคนเพียรสอบผ่านการประเมิน | |
อยากเรียนต่อพอใจได้ศึกษา........เมื่อบวชมาเล่าเรียนมิขัดเขิน | |
พึงพอใจศึกษาพาเจริญ..............ทางดำเนินถูกต้องดำเนินการ | |
ว่างจะออกแสวงหาที่อ่านเขียน.....สำนักเรียนจริงจังหวังประสาน | |
เรื่องเทศน์ธรรมสำคัญเกินประมาณ..ออกจากบ้านเที่ยวไปในตำบล | |
จากโนนสังนากลางก็หลายวัด......หลายแห่งจัดนักธรรมคำสับสน | |
แต่เลิกไปไม่มีครูบวชกังวล..........หลายแห่งหนร้างราน่าเสียดาย | |
วันต่อมากระนวนคือที่สอง...........ก็จำต้องพลาดหวังน่าใจหาย | |
รับไว้เต็มจำนวนมีมากมาย...........เชิญท่านย้ายไปหาที่ใหม่ดู | |
กลับมาที่น้ำพองหนองหานจาง.....แปลกอยู่บ้างยินข่าวมาเต็มหู | |
พระปราชญ์ท่านเทศน์ธรรมชนเชิดชู..นามพ่อครูเหลาทองชื่อโด่งดัง | |
ไปถึงวัดพบพานเจ้าอาวาส..........พระยังขาดรับได้ตามที่หวัง | |
คุณคำภาถอนตัวจะกลับยัง..........สำนักหลังเคยอยู่แต่ก่อนมา | |
สามรูปคงสมัครเรียนกันที่นี่..........หลวงพ่อมีการุณบุญนักหนา | |
หลวงพ่อเสาร์อภินันโทบุญญา.....กราบท่านตราเป็นศิษย์สนิทใจ | |
ท่านเป็นศิษย์ต้นเค้าท่านเหลาทอง.ภาระครองสำนักมิสงสัย | |
๑๙ | เรียนนักธรรมนักเทศน์และบาลี |
สืบสถานศึกษามาเกริกไกร..........รักษาไว้สำนักเทศน์พิเศษคุณ | |
ปีสองห้าหนึ่งหนึ่งเรียนบาลี..........แถมยังมีสอนเทศน์อาจารย์หนุน | |
ส่วนนักธรรมเรียนโทต่อเป็นบุญ....เพื่อนมากอุ่นรัตนะคุณพระเณร | |
สองปีผ่านสอบได้นักธรรมเอก......บาลีเสกประโยคสองสอบผ่านเห็น | |
หกกระษัตริย์เทศน์ได้อาจารย์เป็น..ครูฝึกเข็นจนผ่านการประเมิน | |
พาออกงานประมาณสักสิบครั้ง.....พอใจตั้งเป็นผู้นำมิขัดเขิน | |
นำคณะสี่รูปออกดำเนิน..............ไปเจริญเทศนาเวสสันดร | |
โยมนิมนต์สองธัมมาสน์ก็รับไว้.....เทศน์กันไปงานกฐินอุทาหรณ์ | |
งานแจกข้าวสงกรานต์ชื่อขจร......เทียวแรมรอนเทศนาสุขารมณ์ | |
ปีสองห้าหนึ่งสามตามพ่อครู........ย้ายมาอยู่เลยบุรีศรีสุขสม | |
สอนนักธรรมบาลีค่านิยม............วิชาคมแก่กล้าน่ายินดี | |
ปอธอสามที่ชอบก็สอบได้...........ยากยิ่งนัยพอกอศอมิหน่ายหนี | |
สอบได้อีกสองโชคประโยคมี.......พลังชี้ชวนขยันสรรค์สร้างตน | |
ล่วงเข้าปีสองห้าหนึ่งห้าเสร็จ.......กิจสำเร็จปอธอสี่มิสับสน | |
สมัครสอบพอมอไม่กังวล...........จนสอบได้ครบชุดในปีเดียว | |
พิลึกหน่อยได้ชุดวิทยาศาสตร์......ดูประหลาดลำบากยากหวาดเสียว | |
พวกโยมไปอบรมไม่ผ่านเชียว......แรกสอบเทียวผ่านได้แบบไหนกัน | |
ก็ยากบอกไม่รู้ดูหนังสือ..............สอบมีชื่อผ่านได้ให้งงฉัน | |
มิรู้ดอกสอบไปก็งงงัน ...............ผ่านได้นั่นพอใจก็ยินดี | |
โหอาตมามอหกโรงเรียนเกษตร....ยากพิเศษเรียนวิทย์ตามวิถี | |
แยกสัตว์พืชลึกซึ้งตรึงตรามี.........พอได้ชี้คำตอบสอบผ่านกัน | |
ได้วุฒิพอมอก็เหมาะสม..............ค่านิยมสอบบรรจุคุรุสรรพ์ | |
ลาสิกขาสิบเอ็ดเมยอนั้น.............ไปสอบทันที่สนามจังหวัดเลย | |
วุฒิอนุปริญญาวิชาครู................ลำดับอยู่ที่หนึ่งจึงนิ่งเฉย | |
รายงานตัวเลือกโรงเรียนก็ตามเคย..เลือกก่อนเอ่ยออกนามตามพอใจ | |
เลือกโรงเรียนศอสอวอพอประจักษ์..รู้สึกรักชื่นชมนิยมสมัย | |
อยู่ทำการนานนักจนผ่านไป.........ถึงคราวได้โยกย้ายเข้าเมืองเลย | |
เขาก่อตั้งสำนักงานสามัญศึกษา...วิชาการศูนย์กลางต่างเปิดเผย | |
อยากให้เราช่วยประสานการดังเคย..มีคนเอ่ยปากชวนก็ยินดี | |
ได้ทำงานส่วนกลางกิจประสาน.....วิชาการจังหวัดมิหน่ายหนี | |
กระทำอยู่นับนานผ่านหลายปี.......จนวันที่ครบเกษียณราชการ | |
สามสิบกันยายนคนเกษียณ.........นับจำเนียรสองห้าสี่เจ็ดขาน | |
วันสิ้นสุดอำลามาจากงาน...........กลับมาบ้านพักผ่อนสบายใจ | |
ขอบพระคุณทุกท่านที่เกี่ยวข้อง....ตามครรลองหัวหน้าอัชฌาสัย | |
มากพระคุณกูลเกื้อเอื้อเฟื้อนัย......ส่งเสริมให้ทำการงานจำเริญ | |
ขอบพระคุณเพื่อนพ้องทั้งน้องพี่...ต่างก็มีน้ำใจใคร่สรรเสริญ | |
เคยช่วยเหลือเกื้อกูลกิจดำเนิน......พระคุณเกินกล่าวอ้างขอขอบคุณ | |
สาธคุณไตรรัตน์จรัสจรูญ............พึงเกื้อกูลอวยชัยได้นำหนุน | |
ขอทุกท่านสมหวังพลังบุญ..........กิจปองปุนพีงสัมฤทธิ์อดีตจีรัง | |
๒๐ | ช่วงปี ๒๕๑๐-๒๔๑๖ อุปสมบท........ |
ขอย้อนเล่าเหตุการณ์งานจะบวช...ใช่จะอวดแค่คะนึงถึงเรื่องหลัง | |
จบมอหกทำนาท่าจะดัง..............มีมนต์ขลังทำอะไรก็ดูดี | |
แรกแรกถูกนินทาว่าด้อยค่า..........ร่ำเรียนมาตกงานน่าหน่ายหนี | |
ก็จำทนพัฒนามานานปี...............เป็นหนุ่มมีความขยันมากหมั่นเพียร | |
พัฒนาทักษะนานาชนิด..............ล้วนประสิทธิ์ทุกการเพราะอ่านเขียน | |
ศึกษามามากมายมาอาเกียรณ์.....ชาญวิเชียรทำกิจสฤษดิ์คุณ | |
ต้องประเมินกันใหม่ลูกใครหนอ.....เคยหัวร่อกลับมาท่าอยากหนุน | |
อยากพูดคุยคบหาคงการุณ..........ถือเป็นบุญโลกธรรมจำขึ้นใจ | |
ยามทำนาลงนาหลับนอนนั่น........พ่อแม่ขันแปลกคนเป็นไฉน | |
เป็นหนุ่มแน่นดูแปลกแยกออกไป..นอนนาไรคนเดียวเปลี่ยวเอกา | |
มีบักโหล่ยตัวเดียวนอนเป็นเพื่อน..รักมันเหมือนลูกชายเลยเชียวหนา | |
ขอพี่สาวอีแดงตกลูกมา..............ฉีกเศษผ้าผูกคอหล่อมากแก | |
จนมันโตเป็นหนุ่มติดกันมาก........ดูมันอยากไปด้วยมิแยแส | |
ใครจะห้ามิฟังมิเปลี่ยนแปร..........ตามนายแน่อ้ายมอมมันตั้งใจ | |
นอนในยามตามนายมันไม่เบื่อ.....มิอยากเชื่อชอบล่าเป็นนิสัย | |
สามสีเดือนยังชอบติดตามไป......เที่ยวพงไพรกับนายมีหน่ายเลย | |
วันหนึ่งไปถากไม้ทำหางไถ..........ริมป่าไม้หัวไร่ได้เปิดเผย | |
ถึงนิสัยนักล่าหมาไม่เคย.............ลมพัดเชยบ่ายคล้อยจึงพักนอน | |
สักครูพายุฝนดังมนต์ขลัง............ส่งเสียงดังอึงอลจนทอดถอน | |
จะพักหน่อยกวนใจอ้าวพังพอน.....มันรีบร้องเข้าป่าทางทางเรา | |
อ้ายมอมเห็นชอบใจวิ่งไล่กวด......มันเจ็บปวดเด็กไล่ผู้ใหญ่เขา | |
หายลับไปในป่าบ้างยังเยาว์.........เดี๋ยวเป็นเป้าถูกล่าบักหมามอม | |
เรียกให้กลับมิสนจนนานเนิ่น........ยินเสียงเดินโผล่มาน่าถนอม | |
จับใส่ย่ามยามกลับหมาพรานปลอม...ดูมันพร้อมโผล่หน้าออกมามอง | |
อยากลงวิ่งกวดไล่ในป่าอีก........จำต้องหลีกห่างไปไม่สนอง | |
จนมันติดนิสัยใคร่อยากลอง........วิ่งตามช่องตามป่าแบบหมาพราน | |
นอนกระท่อมสุมไฟไว้ใต้ถุน........มันนอนอุ่นข้างไฟไม่ต้องขาน | |
ประเดี๋ยวหายลับไปจนเนิ่นนาน.....ค่อยค่อยคลานกลับมานักล่าเยาว์ | |
ผ่านไปห้าหกเดือนโตแข็งแร็ง......ฝึกให้แกร่งการล่าอย่าขลาดเขลา | |
พวกหนูนามาขุดจอมปลวกเรา......อ้ายมอมเห่าไล่ฟัดกันน่าดู | |
หนูประมาทเห็นหมาว่าตัวเล็ก.......แบบหมาเด็กมิกลัวเชิญอ้ายหนู | |
หลบที่รูขุดไหม่มอมไล่มัน...........เลยกัดกันร้องลั่นเอ๋งเอ๋งไป | |
จนต้องตามดูมันขยันนัก.............มิรู้จักกลัวตายหรือไฉน | |
ต้องช่วยจับหนูนามาย่างไฟ.........สุกแล้วให้มันกินตามสบาย | |
แต่นั้นมามันล่านกหนูได้.............คาบมาให้รับรองต้องมิหาย | |
จัดการให้สุกดีมีคลาคลาย...........อร่อยหลายบักมอมมันรู้ดี | |
มิกินดิบเป็นนิสัยไม่ห่วงขัน..........นับแต่นั่นพัฒนาล่าวิถี | |
ยิ่งนานวันแข็งแกร่งเจ้ามอมมี......พอใจชี้ชวนเที่ยวฝึกล่าเพลิน | |
ที่กระท่อมแม่ไก่เราสองครอก.......มีลูกออกยังอ่อนนอนขัดเขิน | |
ใช้สุ่มครอบหินทับใต้ถุนเพลิน.......พังพอนเดินมาใกล้หมาไล่ไป | |
ตลกดีลูกหมากล้าไล่กัด..............พังพอนลัดลงรูหนูสงสัย | |
มิกลัวมึงหมาน้อยมิเป็นไร...........มอมเห่าไล่ขุดรูตามพังพอน | |
สักหกโมงรำคาญมันเห่าหอน........ตามไปตอนมันขุดรูหนูดี | |
นึกสนุกหาเสียมมาเซาะช่วย.........มุดมิด้วยบักห่ามิยอมหนี | |
ไฟฉายส่องขนหางแปลกแปลกมี...เสียมกดที่ลำตัวบีบคอมัน | |
อ้าวพังพอนตัวใหญ่มอมไล่กัด......หลบทางรัดรูใหม่ให้นึกขัน | |
รูตื้นตื้นเลยเสร็จมอนไล่ทัน..........นับแต่นั้นชอบมากอยากล่าเกิน | |
ชีวิตแบบลูกทุ่งละล่วงวัย.............สมควรได้มีเมียเสียทีเขิน | |
เสียงคุณแม่บอกกล่าวใช่บังเอิญ....สาวพินเพลินงามขำกัลยา | |
ลูกสาวเจ้าของนาอยู่ติดกัน..........แม่จอมขวัญสาวรุ่นช่วนอุ่นทรวง | |
รูปร่างเจ้าโตใหญ่ใช่แข็งแกร่ง.......ยิ่งเรี่ยวแร็งขวัญตาน่าหึงหวง | |
แม่ฟันดินทำคันนาหนาพุ่มพ่วง......เช้าจนล่วงพระเพลมิเหนื่อเลย | |
พ่อแม่เราได้เห็นคนขยัน..............เก็บไปฝันก้าวไกลได้เปิดเผย | |
สะใภ้เราช่งงงามหนอทรามเชย . ผู้เฒ่าเผยมากค่ากว่าทองคำ | |
สองเราก็คุ้นกันฉันท์พี่น้อง...........ตามครรลองนาใกล้ให้นึกขำ | |
มิเคยคิดเกินเลยพิโถกรรม...........ผู้เฒ่านำไปฝันกันมากมาย | |
บุญบั่งไฟบ้านเราเขามีบวช..........พวกหนุ่มกวดขันแข่งแย่งกันหลาย | |
บวชก่อนเบียนนั่นหนาลูกผู้ชาย.....กองบวชคล้ายเต็มศาลาฉลองกัน | |
คุณสนิทคุณสีคุณห่วยเลิศ...........คุณประเสริฐอีกคนจะบวชขัน | |
คุณคำภาคุณอุทิศงานสำคัญ.......หกกองนั้นเฉลิมฉลองบวชมากมาย | |
เราเข้านาคศึกษาหากฏเกณฑ์......ทองบทเล่นแคล่วคล่องสะดวกหลาย | |
วันบวชจึงสวดได้สะดวกสบาย......มิวุ่นวายพระท่านต้องบอกนำ | |
หลวงปู่ลีมีอยู่เจ้าอาวาส..............อายุคาดร้อยเกินเดินยากหลาย | |
พื้นเพเดิมสุรินทร์สาธยาย............เวทมนต์คล้ายฤาษีบูชาไฟ | |
ญาติโยมบรรทุกฟืนมาส่ง............กองวางตรงกุฏิท่านนานไฉน | |
ต้องสุมลุกตลอดกาลไป.............ขาดมิได้สะสมกองฟืนมี | |
พวกบวชใหม่ช่วยดูรู้ที่เขื่อน.........กองไม้เกลื่อนตัดลงตรงวิถี | |
เขตหนองน้ำต้นไม้มิค่อยดี..........เขาตัดชี้ทำฟืนสะดวกดาย | |
บ่ายลงเขื่อนเลือกฟืนให้หลวงปู่....ชาวบ้านรู้ล้อเกวียนมาเป็นสาย | |
นำไปส่งที่วัดค่อสบาย...............ใช้กันหลายนับเดือนไม่หมดเลย | |
กิจของวัดมอบให้พระบวชใหม่.....หลวงปู่ไม่อาจช่วยด้วยเปิดเผย | |
กูแก่เกินเดินยากมิเหมือนเคย........หูตาเอ่ยมิค่อยดีมีกังวล | |
ท่านสอนกิจควรทำอะไรบ้าง........แนะช่องทางกิจใดใดไม่สับสน | |
พอเข้าใจทำได้ไม่กังวล..............ฝึกตัวตนเป็นนักบวชกวดจรรยา | |
ตีสี่ครึ่งตื่นเช้าทำวัตรพระ.............ที่ห้องนะกายใจใฝ่ศึกษา | |
กิจลำพังส่วนตนทำวัตรมา...........เสร็จออกหาพวกผองห้องพระกัน | |
ทำวัตรเช้าพร้อมหน้าสถาผล........กิจสวดมนต์ทำวัตรจัดพร้อมสรรพ์ | |
เสร็จค่อยลงลานวัดปัดกวาดพลัน..หกโมงนั่นบิณฑบาตจาริกไป | |
เข้าหมู่บ้านจาริกตามถนน............พบผู้คนตักบาตรที่ตรงไหน | |
แวะเข้าหาเปิดบาตรตักกันได้........สำรวมไว้ดวงจิตแผ่เมตตา | |
เลาะเลียบไปสุดทางข้างถนน.......ถึงค่อยวนกลับวัดวางบาตรหนา | |
สักครูมีชาวบ้านติดตามมา...........บนศาลาตักบาตรกันอีกที | |
เจ็ดโมงครึ่งเขาจัดภัตตาหาร........เสียงกังวานระฆังดังเขาตี | |
เรียกพระเณรลงศาลามาหลวงพี่....เรียบร้อยมีถวายภัตตาหารพลัน | |
นิมนต์ครับรับมาอาหารเช้า...........ชาวบ้านเขาเรียกขานว่าจังหัน | |
อิ่มยถาสัพพีติโยกัน...................ญาติโยมสรรพ์รับพรโมทนา | |
มีเวลาส่วนตัวครึ่งชั่วโมง.............ก็จักโยงไปด้านการศึกษา | |
ภาคเช้าสอนนักธรรมนักเรียนมา....ถึงเวลาฉันเพลก็เลิกไป | |
บ่ายโมงครึ่งบาลีมีพร้อมสรรพ......พร้อมก็บรับสั่งสอนมิสงสัย | |
จนสี่โมงเลิกเรียนพักครู่นัย...........ห้าโมงได้กิจวัตรปัดกวาดกัน | |
หกโมงเย็นทำวัตรจัดประจำ ........สวดถ้อยคำบูชามาพร้อมสรรพ์ | |
รีบลงโบสถ์ตรงเวลามาพร้อมพลัน.เสียงสนั่นสวดมนต์จนเคลิ้มใจ | |
รำลึกคุณพระพุทธพระธรรมตรง....แลพระสงฆ์ผ่องผุดพิสุทธิ์ใส | |
น้อมจิตลึกเป็นหนึ่งตรึงตรงนัย......คุณพระไตรรัตนาสถาพร | |
เสร็จสวดมนต์จัดธรรมเสวนา........สากัจฉะเสกสมสโมสร | |
เจ้าอาวาสทรงคุณอันสุนทร.........มักไหว้วอนประกาศโอวาทธรรม | |
เคยถูกท่านไหว้วานช่วยฉันหน่อย..พูดซะบ่อยนานวันฉันก็ขำ | |
พูดเรื่องเก่าเรื่องใหม่ไม่ค่อยจำ.....มันก็ซ้ำคนฟังจะเบื่อเอา | |
ก็ได้ครับหลวงตาลองหาเรื่อง.......มิให้เคืองจดไว้มิได้เขลา | |
ผ่านไปนานเดี๋ยวจักหลงลืมเรา.....ดูเรื่องเก่าฤๅใหม่ตรวจได้ดู | |
เป็นพระใหม่เทศน์ได้ปฏิภาณ........จนชำนาญเทศน์ง่ายสบายหู | |
โยมชอบฟังถามหาเรียกพระครู.....เพิ่งมาอยู่สามพรรษาเองนะคุณ | |
วันหนึ่งหลวงตาเรียกมาพบ.........ฟังว่าจบ ม.ต้นหรือท่านขุน | |
มาช่วยสอน กญ.เถิดเอาบุญ........ยากเลี่ยงลุ้นสอนเลขครูไม่มี | |
ครูคณิตติดงานมามิได้...............หลวงพ่อให้สอนแทนแสนยากถี | |
ก็พอไหวพื้นฐานเรียนมาดี...........พระเณรที่ร่ำเรียนก็ชอบใจ | |
เลยเป็นครูสอนคณิตแทนครูเก่า....จนย่างเข้าเทอมสองมองทางไหน | |
มิเห็นหาครูคณิตคนสอนใคร........คุณสอนได้สอนต่อหลวงพ่อวาน | |
รำลึกถึงความหลังก็ยังขำ............กิจกรรมบวชเรียนจำเนียนสาร | |
กระทำกิจนานามานับนาน...........ได้ช่วยงานวัดวาน่าชื่นใจ | |
เช้าช่วยสอนนักธรรมตรีโทเอก.....บ่ายช่วยเสกบาลีดีไฉน | |
เย็นยังช่วย กญ.สอนเลขไป........ว่างทำได้เลขาฯเจ้าอำเภอ | |
ธุรการงานหนังสือคือเรื่องหลัก.....งานก็มักมีมานำเสนอ | |
จากอาวาสตำบลต่างเคยเจอ........หนังสือเห่อมากมายสายทำบุญ | |
ชวนสร้างพระสร้างวัดสร้างศาลา...แจกฎีกาผ่านอำเภอขอให้หนุน | |
ทำความเห็นถึงหลวงพ่อท่านการุณ..ผ่านให้คุณจัดการงานมากมี | |
ยุ่งหน่วยช่วงเตรียมสอบปริยัติ......บุญชีจัดตรวตราตามวิถี | |
ส่งตามสายจังหวัดมิรอรี.............พระเณรมีร่วมพันเข้าสอบธรรม | |
เสร็จนักธรรมบาลีจัดสอบด้วย......ก็ต้องช่วยตรวจตราจนน่าขำ | |
มิค่อยว่างงานเข้ามาประจำ.........จนต้องนำล่วงเวลาบ่อยบ่อยไป | |
พรรษาห้าหกสอบพอกอศอ.........ผ่านเรียนต่ออีกระดับจับตรงไหน | |
ครู พอมอ สอบผ่านปีเดียวไง.......สี่ชุดได้ครบถ้วนกระบวนการ | |
โยมเขาขอดูหน้าพระรูปไหน........วัดหลวงพ่อเจ้าคณะโยมเล่าขาน | |
รูปไหนหนามิทราบอยากพบพาน...ที่แท้ท่านองค์ดำขำนั่นแล | |
ปกติอยู่วัดทำแต่กิจ....................มิสนิทญาติโยมมิแยแส | |
รูปไม่หล่อคุยมิเก่งแต่ของแท้.......นอกวัดแน่นักเทศน์ท่านขุนทอง | |
เคยไปเทศน์ข้ามโขงท่านาแล้ว....โยมเขาแต่งการบุญคุณสนอง | |
นิมนต์ไปแสดงธรรมนำครรลอง....แบบมีสองธัมมาสน์แสดงคุณ | |
เล่าเรื่องฌาปนกิจสงเคราะห์ได้....โยมชอบใจกัณฑ์เทศพิเศษหนุน | |
แบงค์ห้าร้อยแบงค์พันขอทำบุญ...ดูอบอุ่นคนลาวเขาใจดี | |
เจ็ดพรรษาบวชเรียนเพียรสิกขา....สอบวิชาชุดครูรู้วิถี | |
สอบบรรจุได้เป็นครู 1 พค.2516 | |
สอบบรรจุคงได้เป็นไรมี........มิรอรีลาสิกขามาสอบพลัน | |
ที่สิบเอ็ดเมษาปีหนึ่งหก........สงกรานต์ตกวันสอบยังนึกขัน | |
อยากเล่นน้ำกับสาวสาวก็ปานนั้น..พอถึงวันสอบไปสอบทันที | |
สอบเสร็จกลับมาเล่นสงกรานต์ต่อ.สาวยังรอถามไถ่ไปไหนพี่ | |
อ้ายทิดเพลินสงกรานต์สนุกดี.......ผลสอบมีอันดับหนึ่งชวนซึ่งใจ | |
บรรจุวันที่หนึ่งพฤษภา........หนึ่งหกมาโรงเรียนเวียนสงสัย | |
มีคุณครูบางท่านสื่อสารไว........รับครูใหม่ ศอสอวอ ก็ยินดี | |
นับแต่นั้นทำงานการศึกษา........ใช้วิชชามากมายหลายวิถี | |
สอนศีลธรรมสืบต่อก็พอดี........ก่อนมานี่สอนธรรมประจำงาน | |
สอนพระเณรสอนโยมก็ปานนั้น.....เป็นครูขันศีลธรรมนำประสาน | |
ตามมาให้สอนอีกยากหลีกการ......เขาว่าท่านสอนธรรมนั่นแหละดี | |
บุคลิกแบบมหาท่าทางให้........เลยยกให้ลำบากยาหลีกหนี | |
รับผิดสอบสอนธรรมกันทั้งปี........หนึ่งแปดมีศึกษาต่อปริญญา | |
กอศอบอสารคามเรียนเอกไทย.....จะจบได้สองปีนานนักหนา | |
กลับโรงเรียนตารางเขาจัดมา.......ศีลธรรมจ้ายี่สิบคาบพ่อคุณ | |
ภาษาไทยไปขอเขาให้สี่........พร้อมแถมมีหัวหน้าพาเกื้อหนุน | |
หมวดวิชายกให้นำเป็นบุญ........ล้วนอบอุ่นน้องพี่มีน้ำใจ | |
หัวหน้าหมวดวิชาพากอปรกิจ.......ผลสัมฤทธิ์ดูดีพิสุทธิ์ใส | |
ติดตามผลสัมฤทธิ์ทุกชั้นไป.........ผ่านเกณฑ์ได้ทุกชั้นน่ายินดี | |
ค่าเฉลี่ยทุกห้องต้องเกินครึ่ง.........นั่งแหละจึงพอใจในวิถี | |
นักเรียนอ่อนไม่เกินห้าพอดี..........ร้อยละที่ยังอ่อนภาษาไทย | |
สรุปผลรายงานประจำภาค...........ขยันมากหัวหน้าอย่าสงสัย | |
กำลังบ้าสถิติแลวิจัย..................นิเทศได้ทุกระดับมิอับอาย | |
สอบเสร็จหอบคะแนนมาพบหน้า.....ช่วยหน่อยค่าสถิติยากเหลือหลาย | |
อยากสรุปผลงานดีมากมาย........วิเคราะห์ง่ายใช้คอมแจกตาราง | |
ไปกรอกลงคะแนนเป็นรายห้อง........ลงชื่อจองเวลามาสะสาง | |
จะสอนให้มากมายหลายหนุ่มนาง....หลายคนต่างอยากรู้ดูคะแนน | |
แค่แนะนำทำเองนะน้องน้อง........ครั้งเดียวต้องเก่งได้ดีใจแสน | |
เทอมต่อมาสบายใจไม่ดูแคลน..........เห็นยิ้มแป้นหอบผลมาให้ดู | |
น้องทำถูกต้องไหมคะคุณพี่........โหทำดีมากมากยากนักหนู | |
คงขยันมากมายเห็นก็รู้........เป็นคุณครูแบบอย่างได้ทีเดียว | |
หายไปแวบกลับมาถือโอเลี้ยง..........วางไว้เคียงโต๊ะครูดูเฉลียว | |
ติดสินบนหรือเปล่าเอาเรื่องเชียว......ตรวจหลายเที่ยวผลงานน่าชื่นชม | |
ค่ามีนส์ เอกบาร์และเอสดี........ | |
วันหนึ่งเจอหน้าครูคณิตศาสตร์........เธอประกาศหนูได้ไปอบรม | |
เขาให้ทำวิเคราะห์ค่าระดม........หลายอย่างก้มศึกษาค่ามากมาย | |
สถิติเอกซ์บาร์และเอสดี........เทียบเกณฑ์ที่หนึ่งศูนย์ดีเหลือหลาย | |
วิเคราะห์ดูข้อสอบทีละราย........ตรวจดูหมายเหมาะสมเทียบกับเกณฑ์ | |
ดูค่าพีค่าอาร์ มีนต้องถึง........เอสดีตรึงซักห้าตามที่เห็น | |
คือสถิติรายห้องแสนยากเย็น........แบบสอบเฟ้นจุดห้าคือค่าพี | |
ส่วนค่าอาร์อย่างน้อนต้องจุดสอง.....ตามครรลองวิทยากรบอกวิถี | |
โรงเรียนเราเอาอย่างทำแบบนี้..........คงจักดีนะท่านหรืออย่างไร | |
ครับฟังมาเข้าท่าน่าจะดี........แต่ยังมีงุนงงน่าสงสัย | |
ค่าพีแบบทดสอบที่ว่าไว้........จุดห้าได้ยากง่ายขนาดกลาง | |
เข้าใจครับแต่ไม่เหมาะกับการสอน...นึกดูตอนยุ่งยากหากสะสาง | |
สอนให้เรียนถึงเกณฑ์จุดปลายทาง...สอนทุกอย่างเป้าหมายให้นักเรียน | |
รู้ได้หมดเต็มร้อยที่ครูสอน........เป้าหมายตอนวางแผนเรื่องอ่านเขียน | |
ต่ำกว่านั้นจักถือครูอาเกียรณ์........ไม่พากเพียรขยักไว้ไม่เต็มงาน | |
เปิดดูแผนการสอนเกณฑ์ประเมิน.....ตั้งเป้าเพลินต่ำกว่าร้อยน้อยเรียกขาน | |
ไม่เต็มใจสอนเด็กไม่ได้การ........คงไม่ผ่านเลื่อนขั้นระวังนา | |
แบบทดสอบเลือกพีที่ห้าสิบ........เหมาะใช้หยิบสอบกันเลือกสรรหา | |
เอามาสอบนักเรียนผ่านวิชชา........สมน้ำหน้าเด็กตกครึ่งกลุ่มกัน | |
แบบสอบวัดสัมฤทธิ์ทางการเรียน.....เขาเขียนไว้แปดสิบเปอร์เซ็นต์สรรค์ | |
หากรู้เรื่องเขาใจที่สอนพลัน........ระดับนั้นรับได้เข้าใจมี | |
ต่ำกว่านั้นซ่อมเสริมเติมให้ด้วย........เรียกมาช่วยแนะให้ในวิถี | |
การประเมินใช้เป็นเลือกให้ดี........จึงจักมีคุณค่าน่าชื่นชม | |
พอแหละนะเรื่องเก่าเล่าความหลัง....นึกถึงครั้งก่อนมาพาขื่นขม | |
กิจนิเทศยากนักมักน่าตรม........ดังยาดมฉุนเหลือน่าเบื่อเมา | |
แผนการสอน........ | |
อีกงานตรวจแผนงานกิจการสอน...ครูบ่นตอนถามหาฟังว่าเขา | |
แผนมีอยู่ในหัวไม่กลัวเรา.............อยากเห็นเอามาดูเชิญครูมา | |
หนึ่งชั่วโมงครูสอนอะไรบ้าง........หัวหน้ากางบันทึกจดไว้หนา | |
อีกคนสุ่มเด็กหญิงจดสารา...........แล้วส่งมาที่ห้องวิชาการ | |
เรียกบันทึกกิจกรรมที่ครูสอน........ทุกขั้นตอนเด็กเอามาเล่าขาน | |
สองฉับยันกันยามสอบทาน.........ได้รู้งานครูสอนเป็นฉันใด | |
กิจกรรมการอ่านให้เด็กจด...........คล้ายกันหมดหลายห้องเป็นไฉน | |
ยามประชุมบอกเล่าให้เขาใจ........หวังคงได้ปรับปรุงมุ่งพัฒนา | |
หลายคุณครูมีแผนส่งให้ตรวจ......บ้างเข้มงวดเชิญให้ไปศึกษา | |
ช่วยสังเกตการสอนติดตามมา......ตามสัญญาบึนทึกเขียนรายงาน | |
เอาไปช่วยแนบเรื่องกิจการสอน....ชื่นชมตอนครูใช้หลักประสาน | |
ชื่นชมครูจิตวิทยาวิชาการ...........ขอบคุณท่านใส่ใจสิ่งกระทำ | |
วันหลังมีคุณครูมาบอกให้............หนูเชิญไปดูด้วยช่วยงามขำ | |
มิค่อยอายกันดีมีประจำ...............นิเทศนำประกอบผลวิชาการ | |
ประเมินผลเลื่อนชั้นเลื่อนตำแหน่ง.เห็นลายแทงชอบใจใช้สื่อสาร | |
มีควบคุมคุณภาพยามทำงาน.......บันทึกท่านผู้ช่วยด้วยรับรอง | |
พวกศึกษานิเทศเห็นแค่ชื่อ..........คนตรวจคือผู้ช่วยด้วยสนอง | |
ขลังดีนะลงนามท่านขุนทอง........งานทั้งผองมักผ่านการประเมิน | |
ครูสอนไปวัดไปถึงถูกต้อง...........ทำให้คล่องสอนได้ไม่ขัดเขิน | |
ส่งห้าคนสามวันไปกันเชิญ...........มาดำเนินพัฒนาวิชาการ | |
คุณครูสาวน้องเราดูเอาเรื่อง........คงนึกเคืองยินมาเขาว่าขาน | |
เรื่องการสอนวัดผลต้องทันงาน....สอนให้ชาญวัดพร้อมถึงจักดี | |
สอนจบแล้วค่อยวัดช้าไปหน่อย....จักมิค่อยได้ประโยชน์ตามวิถี | |
กลับมาฟ้องครูขาวัดแบบนี้..........ผิดหลักซีวัดบ้าประสาอะไร | |
ใจเย็นเย็นนังหนูฟังครูเลา............ยามเมื่อเจ้าสอนเด็กอยากรู้ไหม | |
สิ่งเจ้าสอน.เด็กเด็กมันเข้าใจ.......หรือว่าไม่นวลอนงค์เจ้าสงกา | |
อ้ออยากทราบซิคะปกติ..............วิชาที่หนูสอนยากนักหนา | |
สอนอังกฤษพวกเขาเข้าใจช้า.......ต้องถามหาเด็กเขาควรเข้าใจ | |
สอนคำศัพท์เพิ่มใหม่ให้ทุกวัน......เนื้อหาสรรพ์ยากเย็นเป็นไฉน | |
นักเรียนควรรู้ดูอย่างไร...............จึงต้องใช้สอบถามบ่อยบ่อยกัน | |
หนูถามบ่อยไหมล่ะ....................ประมาณได้คาบหนึ่งนั้น | |
สักกี่ครั้งที่ถามพวกเด็กมัน...........ยังนึกขันเธอบอกยี่สิบเกิน | |
คาบหนึ่งเกณฑ์เวลา..................นับห้าสิบนามีเพลิน | |
คงสอนสักสามสิบและประเมิน......ก็คงเดินทุกถามบ่อยเหมือนกัน | |
ประมาณสามนาทีครั้ง.................ถามไม่ยั้งนะครูรู้คงขัน | |
นั่นแหละคือประเมินที่หมายมั่น.....ตามผลพลันสอนเด็กให้เข้าใจ | |
ที่เรียกสอนประเมินก็ควบคู่...........แค่นึกดูย่อมเห็นเป็นไฉน | |
มันเกิดเองการประเมินที่ครูใช้.......สอบผลให้รู้ชัดวัดประเมิน | |
บอกเนื้อหาเวลาสิบนาที.............จบก็มีสอบวัดมิขัดเขิน | |
เข้าใจกันหมดแล้วหรือยังเชิญ......ยังขาดเกินให้ถามตามสบาย | |
นี่แหละคือประเมินผลการสอน......พอจบตอนครูใช้กันหลากหลาย | |
หาใช่เรื่องวัดผลจนวุ่นวาย...........วัดง่ายง่ายค่อสอนตอนต่อไป | |
สมัยเป็นครูน้อยคอยสั่งสอน........รู้เด็กอ่อนชื่อเสียงสำเนียงไหน | |
จดชื่อเอาในห้องสองสามคน........เครื่องกลการประเมินเกินง่ายดี | |
สอบจบคาบทดสอบถามไถ่เขา.....ฟังนะเจ้าบอกมาหนานวลศรี | |
ในคาบสอนครูสาธยายมี.............เนื้อหาที่สำคัญเรื่องอันใด | |
มันตอบได้เชื่อถือคือทั้งห้อง........รู้หมดตรองเป็นจริงมิสงสัย | |
ขนาดคนที่โง่ยังเข้าใจ................พวกเชาวน์ไวย่อมรู้เป็นธรรมดา | |
การประเมินแบบนี้เป็นธรรมชาติ....มิประหลาดใครใครให้ศึกษา | |
พฤติกรรมการสอนผ่านผ่านมา.....จะรู้ว่าคุณครูชอบประเมิน | |
แต่จะอ้างหลักฐานชัดคงยาก........คงลำบากหัวหน้าน่าสรรเสริญ | |
จักชวนไปนั่งดูที่ห้องเชิญ............ลำบากเกินจักว่างไปชื่นชม | |
อยากให้รู้ครูสอนเป็นแบบไหน......ครูเคยใช้วัดประเมินเดินเหมาะสม | |
ดูที่แผนการสอนก่อนร้อนอาคม....มิต้องงมเดารู้ครูทำงาน | |
ดูขั้นตอนประจักษ์หลักการสอน....มีบทตอนกลยุทธสุดประสาน | |
จิตวิทยาถ้ามีชี้หลักการ...............เมื่อดูผ่านแผนเห็นก็เย็นใจ | |
มีโอกาสเยี่ยมชั้นวันครูสอน.........ชมขั้นตอนกิจกรรมทำไฉน | |
นำเข้าสู๋บทเรียนเป็นอย่างไร........ถ่ายทอดให้สาระกิจกรรม | |
สอดรับแผนการสอนขั้นตอนครบ..สอนได้จบน่าชมมากคมขำ | |
การใช้สื่อประเมินวัดผลทำ..........ชำนาญเชี่ยวเชิงชาญน่าชื่นชม | |
บันทึกลงที่แผนบอกเอาไว้..........ได้มาชมชั้นเรียนเพียรเหมาสม | |
บรรยากาศชั้นเรียนน่านิยม...........น่าภิรมย์บรรยากาศจัดได้ดี | |
วันหลังพบครูสาวมาต่อว่า...........ทำไมตานิเทศการสอนนี้ | |
ห้องหนู่เล่ามิไปมิเห็นมี...............หนูสอนชี้หนูบ้างเป็นอย่างไร | |
ก็หนูสอนอังกฤษฟังมิออก...........คงยากบอกอยากเห็นเป็นไฉน | |
จำเยี่ยมห้องอังกฤษติดตามไป.....พอดูได้กิจกรรมที่ทำการ | |
ดูการใช้สื่อประกอบกิจการสอน....ติดตามตอนหนูประเมินเพลินประสาน | |
ครูอังกฤษพูดเก่งเร่งทำงาน.........มิค่อยชาญอุปกรณ์สอนก็มี | |
บันทึกลงในแผนแล้วมอบให้........จะขัดใจก็ช่างต่างวิถี | |
ประหลาดนักวันหลังมาพบพี่........ขอบคุณชี้ผลงานการสอนตรง | |
มิเคยมีครูไหนกล้าชี้บอก.............หนูนึกหลอกตัวเองเก่งจนหลง | |
พอได้อ่านบันทึกถึงได้ปลง.........พี่เจาะจงจุดเด่นมีมากมาย | |
จุดอ่อนด้อยยังมีสองสามแห่ง......จะเปลี่ยนแปลงให้ดีมีหลากหลาย | |
ไปเยี่ยมชั้นอบอุ่นมิวุนวาย...........สบายใจคุณครูหนูขอบคุณ | |
เป็นหนุ่มธรรมดา ๆ บ้าง | |
มีเสียงติข้างหูฟังดูหน่อย............กระซิบบ่อยครอบครัวเคยเกื้อหนุน | |
มิค่อยพูดถึงเลยโปรดการุณ.........คงอบอุ่นครอบครัวเป็นอย่างไร | |
ปีหนึ่งเก้าเป็นครูอยู่มินาน............เคยพบพานแม่ยายพ่อตาไข | |
คือทายกทายิกาแต่ก่อนไซร้........เลยพบได้พูดจาแต่ก่อนกัน | |
พักอยู่วัดเดินทางไปโรงเรียน….....นั่งรถเพียรจักรยานคนขยัน | |
ไปต่อรถประจำทางที่ตรงนั่่น........เป็นสวนท่านพ่อตามานับนาน | |
มีกระท่อมเล็กเล็กท่านพักอยู่........พอเห็นครูดีใจได้กล่าวขาน | |
ฝากไว้นี่แหละครับจักรยาน.........เมื่อเลิกงานค่อยมารับเอากลับไป | |
เลิกเรียนมารับจอคุณยาย............มีมากมายพืชพรรณสวนสงสัย | |
ท่านชอบปลูกนานามวลมาลัย......มากดอกไว้ปลูกขายสบายดี | |
เราก็เรียนเกษตรมานานเนิ่น.........เลยขอเดินดูสวนมวลวิถี | |
เจอศัตรูพืชพันธุ์ทันบอกชี้...........กำจัดชี้ทำไฉนบอกคุณยาย | |
นับนานวันคุ้นเคยวิสาสา.............ปรมาดังญาติดีเหลือหลาย | |
ที่สุดเรื่องแปรผันมันกลับกลาย.....ดีมากมายเป็นเขยท่านจริงจริง | |
ลูกสาวยายเป็นครูอยู่ต่างเขต.......สอนพิเศษเด็กประถมสมครูหญิง | |
ภูกระดึงตั้งไกลใช่ประวิง.............มิทอดทิ้งทำงานบ้านห่างไกล | |
หลายเดือนค่อยมาว่าเยี่ยมบ้าน.....พอพบพานกันบ้างต่างสงสัย | |
พี่เป้นครูเป็นมหาอยู่วัดไง............สึกมาได้สอนเด็กมัธยม | |
เธอเป็นครูสอนอยู่ภูกระดึง...........นานวันจึงเยี่ยมบ้านครูประถม | |
แฟนก็มีคบหามานานนม.............น่าชื่นชมสมัยเรียนเพาะช่างนาน | |
มีแม่สื่อทักถามท่านมหา.............ตอนนี้อายุมากอยากสื่อสาร | |
ยี่สิบเก้าช้าแล้วเรื่องแต่งงาน........รีบจัดการดีกว่าช้าวอยู่ใย | |
ดูแล้วล้วนแต่คนเคยรู้จัก............จึงถามทักสุขทุกข์เป็นไฉน | |
ยังมิลืมวกกลับมาร่ำไป...............จะบอกให้เนื้อคู่ดูให้ฟรี | |
เสาร์อาทิตย์พักอยู่ชายคาวัด........กิจถนัดทำสะอาดตามวิถี | |
ดูลานวัดศาลาในโบสถ์มี.............ถึงตอนนี้ช่วยการงานแบบเณร | |
จนผ่านไปหลายเดือนได้รู้จัก........คนเขามักจัดคู่ลูกหลานเหลน | |
ก็ญาติโยมนั่นแหละเข้าหลักเกณฑ์...สุดท้ายเป็นเขยเขาจึงเลิกรา | |
พ่อเธอเป็นท่านมัคคทายก...........คุณยายตกเวรวันจันทร์นั่นหนา | |
เป็นผู้นำชาวคุ้มกลุ่มภัตตา..........เพลาเช้าและเพลเกณฑ์กระทำ | |
แวะมาพบถามไถ่ท่านหล่วงพี่.......โรงครัวมีขาดอะไรให้นึกขำ | |
พระเณรร้อยใยถามฉันประจำ........แท้ก็นำวิสาสะใคร่คุ้นเคย | |
ทำบุญบ้านบุญสวนชวนไปชม......น่านิยมช่างขยันนักเฉลย | |
ลูกหลายยายดูงามล้วนทรามเชย...สองปีเอ่ยบอกลาสิกขาไป | |
สอบบรรจุเป็นครูยังอยู่วัด............แม่สื่อนัดเยี่ยมบ้านย่านไหนไหน | |
มิค่อยว่างผัดผ่อนเรื่อยร่ำไป.........ที่สุดได้ไปบ้างสองสามคราว | |
มีบ้านหนึงบอกเล่าลูกเป็นครู........ชวนไปดูถึงบ้านงามนักสาว | |
ดูนิสัยวัยรุ่นเธอแพรวพราว...........สมเป็นชาวชนเมืองเรืองวิไล | |
คงตามเขาไม่ทันเราบ้านนอก.......ก็ดูออกคนละชั้นสาวสมัย | |
แวะเยี่ยมบ้านอีกสาวต่างกันไป.....ยังมิใช่แบบนิยมมิสนใจ | |
ที่สุดข่าวเชิญไปงานบุญบ้าน.......ลูกชายท่านทายกที่ตรงไหน | |
ภูกระดึงไร่พวยจึงแวะไป.............ทำบุญได้รู้จักญาติมิตรมวล | |
ได้พบครูกาญจนาท่าทางแปลก...ได้แลกเปลี่ยนพูดจาก็น่าสรวล | |
มีเพื่อนสาวสามครูดูเนื้อนวล........พูดจาชวนสนิทสนมภิรมย์ใจ | |
ฟังว่ามีแฟนหนุ่มจากเมืองกรุง......เขามาดมุ่งตามมามิสงสัย | |
เคยรู้จักมักคุ้นกันก่อนนัย............คงสมัยเพาะช่างแหละคุณครู | |
ถึงเวลาเลี้ยงพระคนมาตาม.........คุณยายถามเห็นมหาไหมพวกหนู | |
เชิญในบ้านตรวจงานเตรียมสวดดู.เครื่องบูชาครบครันเรียบร้อยดี | |
พระมาแล้วสวดมนต์ให้เราจัด......กิจวัตรทำไฉนไม่หน่ายหนี | |
นำไหว้พระรับศีลฟังเทศน์ชี้.........ถามหลวงพี่บอกได้อาราธนา | |
จนเสร็จงานตอนเย็นพระปริต.......ภัตตกิจตอนเช้าเขาปรึกษา | |
ทำแบบไหนแบบไหนได้พรรณนา..ตามตำราถูกต้องครรลองธรรม | |
พวกผู้เฒ่าสนใจใครนะนั่น...........คนหนุ่มมันสวดได้ให้นึกขำ | |
พอยายบอกคือมหาเลยเงียบทำ....เช้ายังจำทานข้าวสาวมากมาย | |
มาร่วมวงทานด้วยสวยทั้งนั้น........แนะนำฉันคนนี้พี่โฉมฉาย | |
นั่นน้องสาวคนใส่เสื้อลายลาย......ไม่วุ่นวายเสร็จงานกลับบ้านมา | |
วันหนึ่งคุณยายเชิญทานข้าว........ได้พบสาวคนงามตามวาสนา | |
ชื่อครูแก้วกลับบ้านเยี่ยมมารดา.....ยายนำพาพบกันฉันท์ไมตรี | |
คุณยายเป็นแม่สื่อดูประหลาด.......เทียวประกาศลูกฉันน่ะนวลศรี | |
จะจัดคู่เป็นมหาแน่ครานี้..............คงจักดีอย่าขวางทางคุณยาย | |
เราก็ดูรู้จักตาและยาย.................ล้วนเป็นสายทางบุญอุ่นในทรวง | |
ทางสะดวกพัฒนารวดเร็วนัก........เริ่มรู้จักพัฒนาน่าห่วงหวง | |
คุณยายบอกหมันหมายกับพุ่มพวง..กิจทั้งปวงเตรียมพร้อมน้อมรับคำ | |
หมั้นเสร็จสองสามเดือนก็ตกแต่ง...ยายจัดแจงเรียบร้อยได้งามขำ | |
คุณครูแก้วภรรยามาคู่กรรม..........ครอบครัวนำสุขเกษมสภาพร | |
หลายปีได้บุตรธิดามาตั้งสาม.......หนึ่งนงรามน้องนกศรีสมร | |
ชื่อจริงกราบหลวงพ่อท่านให้พร....ศศิธรหลานพระครูศรีวิชัย | |
คนที่สองลูกชายชื่อโฆษิต..........ท่านลิขิตผูกดวงทั้งปวงไข | |
ลูกหลานพระเจริญศรีมีโชคชัย.....สุดท้ายได้ลูกสาวสาวิตรี | |
ท่านพระครูผูกดวงให้ครันครบ......ขอน้อมนบมงคลถกลศรี | |
ล้วนเติบใหญ่ถ้วนหน้ามาด้วยดี.....ทุกคนมีพัฒนาน่าชื่นชม | |
ศศิธรเป็นครูมัธยม....................เอกอุดมอังกฤษประสิทธิสม | |
โฆษิตเอกพืชไร่ใจนิยม..............วิชชาคมการเกษตรเอราวัณ | |
บริษัทเอกชนคนเขาจ้าง.............ตำแหน่งวางห้วหน้าวิชชาสรรพ์ | |
สาวิตรีลูกสาวก็สำคัญ................โปรแกรมมั่นเทคโนเชี่ยวเชิงชาญ | |
สามลูกมีกิจการงานเป็นหลัก.......ได้พึ่งพักถ้วนหน้าปรีดาขาน | |
สบายใจพวกเธอมีการงาน...........จงพบพานสุขเกษมสถาพร | |
บรรจุเป็นเกษตรกร ชาวนา 2542 | |
กล่าวถึงกิจการงานส่วนบุคคล......งานเริ่มต้นทำเกษตรเหตุครูสอน | |
ปีสองห้าศูนย์สี่ที่จบตอน............แบบกินนอนเรียนเกษตรครบสามปี | |
จากชัยภูมิกลับบ้านหนองลุมพุก...ช่วงตกทุกข์ลำบากยากวิถี | |
อยากบรรจุอายุต่ำเกณฑ์มิดี.........เงินมิมีเรียนต่อก็ยากเย็น | |
คนเขาเรียกตกงานจำอยู่บ้าน.......ต้องทำงานชาวนาว่ายากเข็ญ | |
ช่วยครอบครัวทุกอย่างทำให้เป็น..ยากใช่เล่นงานหนักนะชาวนา | |
ช่วงเดือนสี่วางแผนพร้อมทำงาน...รีบจัดการเครื่องมือเสาะสืบหา | |
พวกคราดไถเชือกคร่าวจัดหามา...เดือนหกถ้าฝนดีได้เริ่มงาน | |
วันดีงามจัดการเริ่มไถแฮก...........พ่อแม่แยกเครื่องบูชามาประสาน | |
ที่ตาแฮกเลี้ยงเจ้าพ่อจัดการ........เสร็จเบิกบานเริ่มกิจชาวนาเรา | |
ไถนาใช้แรงควายมิง่ายดอก........มีแอกปลอกสวมคอรอให้เขา | |
ลากดึงไถดึงคราดฉลาดเชาวน์....บังคับเอาซ้ายขวาให้เดินจร | |
รอยไถกว้างประมาณห้านิ้วเศษ....วนรอบเขตแปลงนาพ่อมาสอน | |
ฝึกหลายวันทำได้ไถดะตอน........ตกกล้าก่อนเตรียมไว้ใช้ปักดำ | |
ไถดะทั่วแปลงนากว่าหนึ่งเดือน....กล้างามเหมือนโตไวใช้พอดี | |
เดือนเจ็ดเข้าฝนมากล้างามนัก.....พร้อมจะปักปลูกง่ายหลายวิถี | |
เตรียมดินพร้อมไถแปรคราดปรับมี..เศษหญ้าชี้สองอย่างแตกต่างกัน | |
บางอย่างซุกดินโคลนก็เปื่อยเน่า...บางอย่างเอาวางคันนาอย่านึกขัน | |
มีรากหัวงอกงามเขียวเร็วพลัน.......อยู่ตรงนั่นไม่เบียดกอข้าวเรา | |
เตรียมดินเสร็จถามหากล้ามาปัก....จับจีบจักสี่ต้นคำคนเขา | |
แนะนำให้ปลูกกอพอดีเอา...........หรือห้าเหล่ากอข้าวพอดีงาม | |
ระยะห่างดินดีสักหนึ่งศอก...........ดินจืดบอกถี่หน่อยสองปักสาม | |
อุ้มมัดกล้าปักดำก็ทำตาม............เสร็จดูงามเรียบร้อยค่อยเปลี่ยนแปลง | |
สองสามคนดำนาว่าเป็นเดือน......ฝนดีเหมือนน้ำทิพย์ชโลมลง | |
ลงข้าวเบาสามเดือนก็ได้เกี่ยว......พรรษาเดี๋ยวข้าวเม่าใจประสงค์ | |
ต้องให้ทันทำบุญจิตมั่งคง..........ทำได้ตรงตามวันบุญมากมี | |
ข้าวหนักต้องอีกเดือนก็เริ่มเกี่ยว....เขาชวนเที่ยวปีใหม่ใคร่จักหนี | |
เคยไปเที่ยวบ่อยบ่อยประจำปี.......สามหนึ่งชี้ธันวาน่าเสียดาย | |
ข้าวกองเต็มลานอยู่ทำไฉน..........จะแอบไปเที่ยวงานกลัวเสียหาย | |
โจรขโมยมีข่าวมันวุ่นวาย............มัดข้าวยายผึ่งแดดยังลักไป | |
หลังปีใหม่เสร็จนาสบายหน่อย.....จากนั้นค่อยพักผ่อนนอนที่ไหน | |
นอนอยู่นาตามเดิมนั่นยังไง.........สบายใจชอบสงบสงัดดี | |
อันวิถีชีวิตในช่วงนั้น..................ผ่านคินวันมากมายจนหน่ายหนี | |
จนไปบวชค่อยสงบจิตใจมี..........ปรับเปลี่ยนชี้อีกทางพิพัฒนา | |
เรียนนักธรรมตรีโทและชั้นเอก.....สอบเทียบเทกตัวตนปรารถนา | |
วิชาครูมากมายร่ำเรียนมา...........แกร่งวิชชาสอบผ่านการเป็นครู |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น